Ἡ Μάρτυς Ἁγνὴ

Ἡ Μάρτυς Ἁγνὴ

Καταγωγή

Ἡ Ἁγία Ἁγνὴ ἔζησε στους πρώτους χρόνους τοῦ Χριστιανισμοῦ, στον καιρὸ τῶν τρομερῶν διωγμῶν. Καταγόταν ἀπὸ τὴν θεομάχο καὶ κοσμοκράτειρα Ῥώμη. Εἶχε λαμπροὺς καὶ  εὐγενεῖς γονεῖς. Ἤταν ἀπὸ ἀριστοκρατικὸ γένος. Ἡ Ἁγνὴ ἤταν ἁγνὴ καὶ στο σῶμα καὶ στην ψυχή. Τὸ ἐπώνυμο τῆς δεν τὸ γνωρίζουμε. Πάντως, ἡ ζωὴ τῆς συμφωνοῦσε ἀπόλυτα  μὲ τὸ ὄνομα τῆς. Ἤταν νέα δεκαεξάχρονη ἁγνή, ἁγνοτάτη. Εἶχε ζωὴ ἁγνὴ καὶ καθαρῇ σὰν κρύσταλλο. Ζοῦσε σὲ εἰδωλολατρικὸ περιβάλλον, ἀλλὰ αὐτὴ ἐργαζόταν ἱεραποστολικά,  για νά διαδώσει τὴν πιστὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ πιὸ πέρα.

Ἡ Ἁγνὴ εἶχε ἔνθεο καὶ μεγάλο ζῆλο. Μάζευε στο σπίτι τῆς διαφορες φίλες τῆς καὶ τὶς πρότρεπε νά γνωρίσουν τὸν Χριστὸ ὡς Θεὸ καὶ Αὐτὸν μόνον νά λατρεύουν για Θεό, διότι οἱ  ἄλλοι ἦσαν ψεύτικοι θέοι. Ἡ Ἁγνή, καίτοι νεαρή, ἐν τούτοις ποτὲ δεν ἔπαυε νά διδάσκει τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ σὲ ὄσες γυναῖκες ἔρχονταν κοντὰ τῆς. Τὶς διαφώτιζε καὶ στο θέμα τῆς σωφροσύνης καὶ τῆς ἠθικῆς καθαρότητος. Συνεβούλευε νά ἀγαπήσουν τὸν Ἀληθινὸ Θεὸ καὶ ἐκεῖνον νά λατρεύουν.

Ὅλα αὐτὰ μαθεύτηκαν καὶ προκαλέσαν, φυσικά, τὴν ἀγανακτήσῃ τοῦ Ἄρχοντα τῆς Ῥώμης. Διέταξε νά τὴν φέρουν κοντὰ τοῦ. Ἄρχισε νά τῆς, λέγει νά θυσιάσει στα εἴδωλα.

Διαφορετικὰ ἡ τιμωρία, ποὺ τὴν περίμενε θὰ ἤταν τρομακτική. Δεν δίστασε μάλιστα νά τῆς πῃ ὅτι, ὅταν ἀρνηθεῖ θὰ τὴν ῥίξει σὲ πορνοστάσιο. Γνωρίζε, ὅτι για μία νέα Χριστιανή,  αὐτὸ θὰ ἤταν τὸ μεγαλύτερο μαρτύριο. Ἡ ἀπαντήσῃς ὅμως τῆς Ἁγνῆς πρὸς τὸν Ῥωμαῖο ἄρχοντα ἤταν θαρραλέα καὶ ἄξια θαυμασμοῦ.

—Ούτε στους θεούς σου θυσιάζω, ούτε για το πορνοστάσιο με ενδιαφέρει, διότι πιστεύω ακράδαντα, πως ο Θεός θα με φυλάξει απ’ όλα αυτά, τού απάντησε.

Ἡ Μάρτυς διαπομπεύεται

Ὁ ἐγωιστὴς καὶ βάρβαρος ἄρχοντας, δεν μποροῦσε νά ἀκούει αὐτές τις θαρραλέες ἀπαντήσεις καὶ θέλησε νά ῥεζιλέψει τὴν Ἁγία. Γι αὐτὸ κάλεσε ἐκεῖ τὸν ἀνθρωπο, ποὺ εἶχε τὸ πορνοστάσιο μὲ τις διεφθαρμένες γυναῖκες. Προηγουμένως τῆς ἔβγαλε τὰ ἐνδύματα καὶ τὴν ἄφησε μὲ ἕνα μόνο φόρεμα. Ἔτσι ἡμιγυμνὴ διέταξε νά τὴν περιφέρουν μέσα στην πόλη καὶ νά τὴν βλέπουν οἱ ἄνθρωποι. Θέλησε νά τὴν ῥεζιλέψει. Δεν ἤταν χειρότερη τιμωρία για τὴν ἁγνοτάτη παρθένο Ἁγνή, ἀπὸ αὐτὴ τὴν διαπόμπευση μέσα στους δρόμους τῆς Ῥώμης. Καὶ ὅμως χάριν τοῦ Χριστοῦ τὴν ὑπέμεινε.

Θάνατος ἁμαρτωλῶν πονηρὸς

Ἀφοῦ τὴν περιέφεραν ἡμιγυμνὴ στους κεντρικότερους δρόμους τῆς πόλεως, τὴν παρέλαβε τότε καὶ τὴν ἔφερε πράγματι ὁ πορνοστασιάρχης στο πορνοστάσιο. Πῶς ἡ Ἁγία θὰ ἀντέξει τὸ μαρτύριο; Γι αὐτὸ προσευχόταν στο Θεὸ νά τὴν προστατέψει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Καὶ ὁ Θεὸς τὴν προστάτεψε, ὥστε νά μείνει ἀμολύντη καὶ νά μὴ χάσει τὸν θησαυρὸ τῆς παρθενίας.

Ἤρχοντο ἐκεῖ πολλοὶ για νά τὴν ἀτιμάσουν. Κανένας ὅμως ἀπὸ αὐτοὺς δεν μπόρεσε νά ἐπιτυχεῖ αὐτό που ἤθελε, διότι μόλις τὴν πλησίαζαν ναρκώνονταν καὶ ἔτσι ἐμποδιζόταν!

Ἡ ἐπιθυμία τοὺς ψυχραινόταν τόσο, ποὺ γινόντουσαν σὰν νεκροί! Αὐτὸ ἔκαμε ἐντύπωση σὲ ὅλους, ποὺ τὸ πληροφορήθηκαν. Τότε παρουσιάσθηκε καὶ κάποιος ὑπερήφανος, ποὺ κόμπαζε καὶ ὑπερηφανευόταν πολύ. Ἔλεγε, ὅτι οὗτος θὰ ἀτιμάσει ὁπωσδήποτε τὴν Ἁγία. Καὶ σὰν θηλυμανὴς ἵππος, πλησίασε τὴν παρθένο. Ἡ ἀδυνάτη Ἁγνὴ κατέφυγε στην προσευχή, στο Νυμφίο τῆς Χριστό. Καὶ ὢ τοῦ θαύματος! Ὁ Χριστὸς ἐπενέβει καὶ νεκρώθηκε. Ἔπεσε στῇ γῆ πεθαμένος, λες καὶ τὸν βάρεσε κεραυνός. Κάποιός που βρέθηκε ἐκεῖ κοντὰ καὶ εἶδε τὸ θαῦμα, ἐφώναξε:

—Μεγάλη ἡ πίστη τῶν Χριστιανῶν.

Τὸ θαῦμα αὐτὸ διαδόθηκε ἀμέσως σ’ ὅλη τὴν Ῥώμη. Πολλοὶ ἀπὸ θαυμασμὸ ἤρχοντο ἐκεῖ για νά δουν τὴν Ἅγια Ἁγνὴ τὴν ἡρωίδα τοῦ Χριστοῦ, τῇ θαυματουργό! Θαύμαζαν τότε  καὶ ὁμολογοῦσαν:

—Μεγάλη είναι η δύναμις τού Χριστού.

Πολλοί τότε πιστέψανε.

Καὶ πάλι στο κριτήριο

Ὁ Ἄρχοντας, ὅταν πληροφορήθηκε ὅλα αὐτά, καὶ τὸν μυστηριώδη θάνατο τοῦ βρωμεροὺ ἐκείνου, διέταξε νά φέρουν τὴν Ἁγνὴ μπροστὰ τοῦ. Ἤταν πολὺ ἀγριεμένος καὶ στενοχωρημένος. Μὲ πικρόχολα καὶ αὐστηρὰ λόγια τῆς λέγει:

—Δεν μοῦ λες, παμπόνηρο κορίτσι, μὲ ποῖον τρόπο θανάτωσες τὸν νέον;

Καὶ ἡ Ἁγία, μὲ ὅλο τὸ θάρρος καὶ τὴν εἰλικρίνεια τῆς, τοῦ ἐξιστορεῖ τὸ θαῦμα:

—Άκουσε, Ἄρχοντα. Ὅταν ἐσὺ διέταξες νά μὲ ἀτιμάσουν καὶ μὲ ἔφερναν στο καταραμένο καὶ σιχαμερὸ ἐκεῖνο σπίτι, μὲ ἀκολούθησε ἔνας ἀσπροντυμένος νέος. Αὐτὸς ὁ νέος καθόταν κοντά μου καὶ νέκρωνε τὴν ἐπιθυμία ἐκείνων, ποὺ μὲ πλησίαζαν. Ὁ ἴδιος θανάτωσε καὶ τὸν νέον αὐτὸν καὶ τὸν ἔκαμε, ὅπως βλέπεις. Καὶ τοῦτο, διότι μὲ πλησίαζε μὲ ὑπερηφάνεια καὶ θρασύτητα, καὶ εἶχε σκοπὸ νά μὲ ἀτιμάσει, νά ἁμαρτήσει, νά μὲ καμεὶ καὶ μένα ν’ ἁμαρτήσω.

—Και ποῖος Εἶναι ἐκεῖνος ὁ ἀσπροντυμένος, ποῦ σὲ βοήθησε; τὴν ἐρώτᾳ ξανὰ ὁ Ἄρχοντας.

—Ο Κύριος καὶ Θεός μου, τοῦ ἀπάντησε, ἔστειλε τὸν Ἄγγελο τοῦ καὶ μὲ ἐφύλαξε ἀπὸ κάθε ἀτιμία καὶ προσβολή.

—Για νά μας ἀποδείξεις, ὅτι λες ἀλήθεια, παρακάλεσε τὸν Θεό σου ν’ ἀναστήθει αὐτὸς ὁ νεκρός, λέγει ὁ ἄρχοντας.

—Ο Χριστός μου, λέγει ἡ Ἁγία, ἔχει τὴν δύναμη νά τὸν ἀναστήσει. Νά δοῦμε ὅμως, ἂν θὰ πιστέψετε σεις; Ἡ Ἁγία τότε γονάτισε, σήκωσε τὰ χέρια πρὸς τὸν Οὐρανὸ καὶ μὲ κλαμένα ἀπὸ τῇ συγκίνηση καὶ θερμὴ πιστὴ ματία, προσευχήθηκε στο Θεό. Τὸ θαῦμα ἔγινε! Ὁ νεκρὸς ἀναστήθηκε καὶ περπατοῦσε, ὅπως καὶ πρῶτα!

Τὸ στεφάνι τοῦ Μαρτυρίου

Τὸ θαῦμα τοῦτο τὸ εἴδαν ὅλοι, ὅσοι βρέθηκαν ἐκεῖ καὶ τὰ χάσανε. Ἄλλοι ἀπὸ αὐτοὺς πίστεψαν καὶ ἔγιναν Χριστιανοί. Ἄλλα καὶ ἄλλοι ἀπέδωκαν τὸ θαῦμα σὲ μαγεία καὶ ἔμειναν οἱ δύστυχοι στην ἀπιστία τούς. Φώναξαν δὲ στον ἄρχοντα νά τὴν φονεύσει, διότι, δῆθεν, ἤταν μάγισσα. Ἔτσι ὁ σκληρὸς καὶ πορωμένος ἄρχοντας δίδει διαταγὴ νά ἀναψουν φωτιά.

Ἐκεῖ μέσα θὰ ἔριχνε τὴν Ἁγία, για νά τὴν κάψει ζωντανή. Ἀμέσως ἡ διαταγὴ ἔγινε ἔργον. Ἀναψανε μία μεγάλη φωτιὰ στην μεγάλη αὐλὴ τοῦ Διοικητηρίου. Οἱ φλόγες ὑψώνονταν

καὶ ἡ φωτιὰ τριζοβολοῦσε.

Ἡ Ἁγία ὅμως μένει ἀφόβη. Κάμνει τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Ἔτσι σφράγισε τὸν ἑαυτὸ τῆς, μὲ τὸ παντοδύναμο ὄπλο. Ὕστερα μπῆκε στῇ μέση τῆς φωτιὰς μὲ μεγάλο θάρρος.

Σὰν τοὺς τρεῖς παῖδες μέσα στο καμίνι τῆς φωτιάς, προσευχότανε, μέχρις ὅτου οἱ φλόγες ἔκαψαν τὸ παρθενικὸ καὶ ἀνέγγιχτο ἀπὸ βέβηλα χέρια σῶμα τῆς. Τὴν ἁγία ψυχὴ τῆς ἔφεραν φτερωτοὶ ἄγγελοι κοντὰ στο Θεό. Ὁ Θεὸς τῆς ἐφύλαξε τὸν θησαυρὸ τῆς παρθενίας.

Μόλις ἔσβησε ἡ φωτιά, μερικοὶ πιστοὶ Χριστιανοὶ σήκωσαν κρυφὰ καὶ εὐλαβικὰ τὰ τίμια ὀστᾶ τῆς καὶ τὰ ἐνταφίασαν. Δόξασαν συγχρόνως τὸν Θεό, για τὴν γενναιότητα καὶ τὸ θάρρος, ποὺ δίδει στους μάρτυρες Τοῦ.

Ἡ Ἅγια καὶ ἡ Ἀρχαιολογία

Στή Ῥώμη ὑπάρχει ἡ Κατακόμβη τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς. Εἶναι ἀπὸ τὶς ὀνομαστότερες κατακόμβες. Κατ' ἀρχὰς ἦσαν ἰδιωτικὰ κοιμητήρια. Κατόπιν ὅμως ἔδιδαν τὴν ὀνομασία ἐπιφανῶν

Ἁγίων. Τὴν ὀνομασία τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς τὴν ἔδωσαν γιατὶ ἐκεῖ ἐτάφη ἡ παρθενομάρτυς Ἁγνή. Εἶναι κατακόμβη μὲ πολλοὺς ὀρόφους. Ἔχει παρὰ πολλοὺς τάφους πρώτων Χριστιανῶν ἀλλὰ καὶ μαρτύρων κατὰ μέγα μέρος, ὅπως π.χ. τῆς Ἁγίας μάρτυρος Σαβίνης. Ὁ Μεγάλος Κωνσταντῖνος πρὸς τιμὴν τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς ἔχει κτίσει ἐκεῖ στην Ῥώμῃ βασιλικῇ. Ἔκτισε ἕνα θαυμάσιο δηλαδὴ Ναό, μὲ τρία κλίτη καὶ ὑπερῷα, ὅπως συνηθίζεται στην Ἑλλάδα.

Τὸ θαῦμα τῆς Κωνσταντίνης

Ἡ θυγατέρα τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, Κωνσταντίνη καὶ αὐτὴ ὀνομαζομένη, ἔπασχε ἀπὸ ἀθεράπευτη ἀσθένεια. Οἱ καλλίτεροι καὶ ὀνομαστότεροι γιατροὶ τῆς Ἀνατολῆς καὶ τῆς Δύσεως δεν μπορούσαν νά τὴν θεραπεύσουν. Αὔτη κατέφυγε στην Ἁγία Ἁγνή. Τὴν παρακαλοῦσε μὲ δάκρυα νά τὴν σώσει. Καὶ ὄντως! Μὲ τῇ μεσιτεία τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς θεραπεύθηκε. Εἰς ἐνδείξῃ δὲ εὐγνωμοσύνης ἡ Κωνσταντίνη κατασκεύασε μαρμαρίνη λάρνακα καὶ τοποθέτησε ἐκεῖ τὰ ὀστᾶ τῆς Ἁγίας. Σήμερα αὐτὴ ἡ λάρνακα Εἶναι μέσα στο  ναὸ τῆς Ἁγίας. Στῇ μέση ἡ λάρναξ ἀπεικονίζει τὴν Ἁγία σὲ νεαρὰ ἡλικία νά προσεύχεται. Ἀργότερα, κοντὰ στον τάφο τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς ἐξέπνευσε ἡ Παρθενομάρτυς Ἐμερζιάνα, ποὺ κατέφυγε ἐκεῖ λιθοβολουμένη ἀπὸ τοὺς ἀπίστους. Σήμερα τὸ λείψανο τῆς Ἁγίας εὑρίσκεται σὲ ἀσημένια λειψανοθήκη, ποὺ ἐφτιαξε ὁ Πάπας τὸν 17ον αἰῶνα.

Οἱ ἄλλες δύο ἁγίες

Ἕκτος αὐτῆς τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς, ὑπάρχουν καὶ δύο ἄλλες μὲ τὸ ἴδιον ὄνομα.Ἡ μία ἐξ αὐτῶν ἐορτάζεται τὴν 14ην Ἰανουαρίου. Αὐτὴν τὴν ἔριξαν στῇ φυλακὴ καὶ ἐκεῖ ἀπέθανε ἀπὸ τὰ μαρτύρια. Διὰ τοῦτο καὶ τὸ Συναξάρι τῆς λέγει:

«Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἁγνὴ ἐν σκοτεινῇ φρουρᾷ βληθεῖσα τελειούται». Διεσώθη καὶ τὸ ἑξῆς δίστιχον δι’ αὐτήν:

«Ἁγνὴν ἄναγνοι θέντες εἰς οἶκον σκότους, πάμφωτον αὐτὴ προυξένησαν οἰκίαν».

Ἐπίσης ὑπάρχει καὶ τρίτη Ἅγια Ἁγνή, ἡ ὁποία ἐορτάζεται τὴν 20ην Ἰανουαρίου. Αὐτὴ μαρτύρησε μὲ τὸν Ἅγιο Θύρσο. Περισσότερα δεν γνωρίζουμε περὶ αὐτῆς.

Τὸ Συναξάρι τῆς λέγει:

«Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Θύρσου καὶ Ἁγνῆς, ὧν ἡ σύναξις τελεῖται πλησίον τῶν Ἐλενιανών». Ὑπάρχει καὶ τὸ ἑξῆς δίστιχον εἰς αὐτούς:

«Θύρσος σὺν Ἁγνῇ Χριστὸν ἠγαπηκότες θάνατον ἠγάπησαν ἀσμένως πάνυ».

Στίχος
Ὑπὲρ νέον σοι μόσχον, ὡς Δαυὶδ λέγει Ἤρεσκεν Ἁγνὴ πυρπολουμένη, Λόγε.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον

Φερωνύμως ἁγνείας ὤφθης κειμήλιον, καὶ ἀνδρικῶς ἠγωνίσω ὑπὲρ τῆς δόξης Χριστοῦ, καλλιπάρθενε σεμνὴ Ἁγνὴ πανεύφημε· ὡς γὰρ θυσία καθαρά, προσενήνεξαι αὐτῷ, τελέσασα τὸν ἀγῶνα, διὰ πυρὸς Ἀθληφόρε, καὶ τοῦ ἐχθροῦ τὴν πλάνην ἔφλεξας.

Κοντάκιον. Ἦχος γ΄. Ἡ Παρθένος σήμερον

Παρθενίας λάμπουσα, μαρμαρυγαῖς ἀκηράτοις, μαρτυρίου ἤνυσας, περιφανῶς τοὺς ἀγῶνας· πίστει γὰρ, καὶ θείῳ ἔρωτι φλεγομένη, ἤνεγκας, πυρὸς τὴν καῦσιν ἀνδρειοφρόνως, καὶ πρὸς φῶς τῆς ἄνω δόξης, Ἁγνὴ θεόφρον, χαίρουσα ἔδραμες.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις τῆς ἁγνείας ἄνθος τερπνόν, Ἁγνὴ Ἀθληφόρε, νύμφη ἄμωμε τοῦ Χριστοῦ· χαίροις ἡ ὡς θῦμα, Κυρίῳ προσαχθεῖσα, διὰ πυρὸς τελέσασα τὸν ἀγῶνά σου.