ΠΑΠΙΣΜΟΣ ΤΟ ΑΛΑΘΗΤΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑ & Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΕΤΡΟΣ

Τὸ παπικὸ δόγμα γιὰ τὸ ἀλάθητο τοῦ Πάπα, ὅπως παρουσιάζεται στὴν Α΄ Βατικάνιο Σύνοδο τοῦ 1870, εἶναι τὸ ἑξῆς:

«Τὸ δόγμα ποὺ διδάσκει ὡς ἀποκαλυφθεῖσα ἀλήθεια ὅτι ὁ Ρωμαῖος Ποντίφικας ὅταν ὁμιλεῖ ἐκ καθέδρας, δηλαδὴ ὅταν ὑπὸ τὴν ἰδιότητα τοῦ ποιμένα καὶ διδάσκαλου ὅλων τῶν χριστιανῶν, δυνάμει τῆς ὑπέρτατης ἀποστολικῆς του ἐξουσίας, ὁρίζει ὅτι κάποια διδασκαλία ποὺ ἀφορᾶ στὴν πίστη καὶ τὴ χριστιανικὴ ἠθικὴ πρέπει νὰ γίνει ἀποδεκτὴ ὡς ἀληθὴς ἀπὸ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία, βάσει τῆς Θείας Ἐπιφοιτήσεως ὑποσχεθείσης σ’ ἐκεῖνον διὰ τοῦ ἀποστόλου Πέτρου, τότε χαίρει τοῦ ἀλαθήτου ἐκείνου ποὺ ὁ Θεῖος Λυτρωτὴς θέλησε νὰ χαρίσει στὴν Ἐκκλησία του»

Χρησιμοποιεῖται ΄τοὺς Παπικοὺς ὡς ἀπόδειξη γιὰ τὸ ὑποτιθέμενο ἀλάθητό του Πάπα τὸ ἑξῆς ἐδάφιο τῆς Καινῆς Διαθήκης:

(Κατὰ Ματθαῖον, Κέφ. Ἰστ΄ «16 ἀποκριθεῖς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπε· Σὺ εἰ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος. 17 καὶ ἀποκριθεῖς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῶ· Μακάριος εἰ, Σίμων Βαριωνά, ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψε σοί, ἀλλ' ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. 18 καγῶ δὲ σοὶ λέγω ὅτι σὺ εἰ Πέτρος, καὶ ἐπὶ ταύτη τὴ πέτρα οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν, καὶ πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς. 19 καὶ δώσω σοὶ τὰς κλεῖς τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ἐὰν δήσης ἐπὶ τῆς γής, ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ἐὰν λύσης ἐπὶ τῆς γής, ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς.»

Θεμέλιό της Ἐκκλησίας εἶναι ἡ ὁμολογία τοῦ Πέτρου, ὁποῖος πρῶτος παραδέχτηκε ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ φαίνεται ἀπ’ τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Ἰησοῦς λέει «ἐπὶ ταύτη τὴ πέτρα» καὶ ὄχι «ἐπὶ σέ». Ἐξάλλου, ἡ ἐξουσία ποὺ δόθηκε στὸν Πέτρο δόθηκε καὶ στοὺς ὑπόλοιπους ἀποστόλους. Εἶπε ὁ Χριστός: (Κατὰ Ματθαῖον, Κὲφ Ἰη΄«18 Ἀμὴν λέγω ὑμίν, ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γής, ἔσται δεδεμένα ἐν τῷ οὐρανῶ, καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γής, ἔσται λελυμένα ἐν τῷ οὐρανῶ.»). Τὰ κλειδιὰ τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν εἶναι ἡ ἐξουσία τῶν ἀποστόλων νὰ συγχωροῦν τοὺς ἀνθρώπους μὲ ἀποτέλεσμα ἐκεῖνοι νὰ μποῦν σὲ αὐτήν, νὰ ἀνοίγουν τὴν πόρτα τῆς δηλαδή.

Βλέπουμε ἐπίσης πὼς ἀκόμη καὶ ὁ ἅγιος Πέτρος εἶχε κάνει κάποια σφάλματα, ἀλλὰ διορθώθηκε ἀπὸ τὸν ἀπόστολο Παῦλο! (Πρὸς Γαλάτας Κὲφ β,΄ 11-21) Ὅταν ἔγινε Ἀποστολικὴ Σύνοδος στὰ Ἱεροσόλυμα, πρόεδρος ἦταν ὁ ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος καὶ ὄχι ὁ Πέτρος (Πράξεις , Κέφ. Ἴε΄). Αὐτὸ ἀποδεικνύει τὸ πόσο παράλογες εἶναι οἱ ἀξιώσεις τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης γιὰ πρωτεῖο καὶ ἀλάθητο...

Ὁ Πάπας Ὀνώριος ὁ A΄ (625-638) ὄχι μόνο δὲν εἶχε ἀλάθητο, ἀλλὰ ἀσπάστηκε καὶ τὸν Μονοθελητισμό! Ἔγραψε τὸ 634μ.Χ. σὲ ἐπίσημη ἀπαντητικὴ ἐπιστολὴ πρὸς τὸν Μονοθελήτη Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Σέργιο «ὅθεν καὶ ἓν θέλημα ὁμολογοῦμεν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ». Ἀναθεματίζεται ξεκάθαρα ὡς ἐπίσκοπος Παλαιᾶς Ρώμης ἀπὸ τὴν ΣΤ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο μαζὶ μὲ τοὺς ἐπισκόπους Σέργιο, Θεόδωρο, Κύρο, Πέτρο, Πύρρο καὶ Παῦλο (Ἀποφάσεις 13, 16, 18). Ἐπίσης ἀποκαλεῖται ὄργανο τοῦ ἀρχαίου ὄφεως καὶ ἐμπόδιο γιὰ τὴν Ἐκκλησία (Ἀπόφαση 18). Εἶχε κατηγορηθεῖ στὸν αὐτοκράτορα μάλιστα ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Πάπα Ρώμης Ἀγάθωνα (Ἀπόφαση 13).

Ο Charles Hefele γράφει: «Εἶναι ξεκάθαρο ὅτι ὁ Πάπας Λέων ὁ Β΄ ἐπίσης ἀναθεμάτισε τὸν Ὀνώριο σὲ ἕνα γράμμα πρὸς τὸν αὐτοκράτορα, ἐπιβεβαιώνοντας τὶς ἀποφάσεις τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, στὸ γράμμα του πρὸς τοὺς ἰσπανοὺς ἐπισκόπους καὶ στὸ γράμμα του πρὸς τὸν Ἰσπανὸ βασιλιὰ (Πηγή: Ervig. Charles J. Hefele, «A History of the Councils of the Church», Edinburgh: Clark, 1896, Volume V, pp. 181-187)

Συνεπῶς ὁ Πάπας δὲν εἶναι ἀλάθητος, ἀκόμη καὶ ἂν μιλᾶ «ὑπὸ τὴν ἰδιότητα τοῦ ποιμένα καὶ διδάσκαλου ὅλων τῶν χριστιανῶν». Ἐπίσης εἶναι φανερὸ ὅτι πρὶν τὸ σχίσμα δὲν ὑπῆρχε ἡ παράλογη διδασκαλία περὶ παπικοῦ ἀλαθήτου, παρ’ ὅλο ποὺ ὁ Πάπας κατεῖχε σπουδαία θέση στὴν Ἐκκλησία.

Μήπως ὅμως ἦταν καὶ ὁ Πάπας Γρηγόριος Θ΄ (1227-1241), ποῦ τὸ 1233 ἔδωσε ἐπίσημα διαταγὴ νὰ ξεκινήσει ἡ κτηνώδης «Ἱερὰ Ἐξέταση», ἀλάθητος;

Ἐπιπλέον, κάποιοι Πάπες διαφωνοῦσαν μεταξύ τους πάνω σὲ ὁρισμένα δογματικὰ θέματα. Ἄρα κάποιος Πάπας εἶχε ἄδικο. Γιὰ παράδειγμα, ὁ ὀρθόδοξος Πάπας Λέων ὁ Γ΄ (796-816) πολέμησε μὲ ἐπιμονὴ τὸ filioque ἐνῶ ὁ Πάπας Σέργιος Δ (1009-1012) τὸ ἔβαλε αὐθαίρετα στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως. Ὁ Πάπας Παῦλος ὁ ΣΤ' ἔσβησε τὸ 1969 τὰ ὀνόματα ἀρκετῶν ἁγίων, ὅπως ἡ Ἁγία Βαρβάρα, ἀπὸ τὸ Ρωμαϊκὸ Ἑορτολόγιο. Ἔτσι ἀψήφησε τὴν Ἱερὰ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τοὺς προγενέστερους Πάπες. Γίνεται νὰ εἶναι ὅλοι ἀλάθητοι καὶ μεταξύ τους νὰ διαφωνοῦν;

ΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΠΙΣΜΟΥ

Διὰ μέσω τῆς ἐν Τριδέντω συνόδου οἱ παπικοὶ ἀναθεματίζουν (ἐξοβελίζουν ἐκτὸς Ἐκκλησίας) τοὺς Ἀποστόλους, τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καὶ Αὐτὸν τὸν Κύριο Ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστό.

Ἡ ἐν Τριδέντω σύνοδος τοῦ Παπισμοῦ (1545-1563) θεωρεῖται ὓπ αὐτοῦ «Οἰκουμενικὴ» καὶ «κατέχει τὴν πρώτην θέσιν εἰς τὴν λίσταν τῶν γενικῶν συνόδων», διότι ἐπαναπροσδιώρισε τὸ Λατινικὸ δόγμα καὶ εἰσήγαγε σημαντικὲς μεταρρυθμίσεις, γεγονότα ποῦ εἶχαν σπουδαιότατες ἐπιδράσεις τόσο ἐντὸς ὅσο καὶ ἐκτός του Παπισμοῦ [1]. Σὲ λίγους, ὅμως, εἶναι γνωστὸ ὅτι, ὅπως γράφει ὁ Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, ἡ ἐν λόγω σύνοδος «ἀναθεματίζει τὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία, τοὺς ἁγίους πατέρας, τοὺς Ἀποστόλους, καὶ αὐτὸν τὸν Χριστὸν» ! Σκοπὸς τοῦ παρόντος εἶναι νὰ καταστήση τὶς βλασφημίες αὐτὲς εὐρύτερα γνωστές. Κυρία πηγὴ μᾶς εἶναι τὰ πρακτικὰ τῆς ἐν λόγω συνόδου. Θὰ ἀναφερθοῦμε σὲ λίγα μόνο σημεῖα.

1. Τρίτη συνεδρία (Φεβρ. 1546), Ὅρος ποὺ ἀφορᾶ τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως. Ἀφοῦ παρατίθεται τὸ Σύμβολο μὲ τὴν προσθήκην τοῦ filioque, παραγγέλλεται ὅτι «ὅλοι ὅσοι δηλώνουν Χριστιανοὶ συμφωνοῦν ἀπαραιτήτως» μὲ αὐτό, ἀλλιῶς εἶναι αἱρετικοί. Ἔτσι, ἀναθεματίζεται ἡ Ἐκκλησία καὶ οἱ ἅγιοι Πατέρες, οἱ ὁποῖοι θέσπισαν τὸ Σύμβολο χωρὶς τὴν προσθήκη.

2. Ἑβδόμη συνεδρία (Μάρτιος 1547), Κανόνες ἐπὶ τοῦ Βαπτίσματος, Κανὼν 3: «Ἐὰν τὶς εἴπη ὅτι εἰς τὴν Ρωμαϊκὴν Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία εἶναι ἡ μήτηρ καὶ κυρία ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν, δὲν ὑπάρχει τὸ ἀληθινὸν δόγμα σχετικῶς πρὸς τὸ μυστήριον τοῦ βαπτίσματος, ἂς εἶναι ἀνάθεμα». Ὅπως γράφει ὁ Δοσίθεος, «ἡ καθολικὴ Ἐκκλησία [δηλαδὴ ἡ Ὀρθόδοξος] ἀπὸ τῶν Ἀποστόλων παραλαβοῦσα, βαπτίζει εἰς τρεῖς καταδύσεις καὶ ἀναδύσεις διὰ τὸ τρισυπόστατόν της Θεότητος καὶ τὴν τριήμερον Ἀνάστασιν». Οἱ δὲ παπικοί, ποὺ καινοτόμησαν τὸ βάπτισμα, ἀναθεματίζουν μὲ τὴν ἐν λόγω σύνοδο ὅποιον λέει ὅτι ἡ καινοτομία αὐτὴ δὲν ἦταν καλή. Τουτέστιν, ἀναθεματίζουν τὴν καθολικὴ Ἐκκλησία, τοὺς ἁγίου πατέρες καὶ τοὺς Ἀποστόλους, οἱ ὁποῖοι ἄφησαν σαφῆ παραγγελία γιὰ τὴν τελετουργίαν τοῦ βαπτίσματος [4].

3. Συνεδρίαι 13 (Ὀκτ. 1551) καὶ 21 (Ἰούλ. 1562), Ὄροι καὶ κανόνες ἀφορωντες τὸ μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἐδῶ οἱ παπικοὶ καινοτόμησαν τὸ μέγα τοῦτο μυστήριο κατὰ δύο τρόπους. Πρῶτον, ἀπεφάσισαν ὅτι δὲν εἶναι ἀπαραίτητο νὰ μεταδίδωνται τὰ θεία δῶρα καὶ μὲ τὰ δύο εἴδη, τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου, ἂλλ ἀρκεῖ τὸ ἕνα εἶδος. Δεύτερον, ἀπεφάσισαν ὅτι δὲν εἶναι ἀπαραίτητο νὰ μεταδίδωνται τὰ θεία δῶρα καὶ στὰ παιδιά. Ἀναθεματίζουν δὲ ὅσους λένε ὅτι οἱ μεταρρυθμίσεις αὐτὲς δὲν ἔγιναν Ὀρθά. Συγκεκριμένα, στὸ τέταρτο κεφαλαῖο της 21ης συνεδρίας ἐθέσπισαν τοὺς ἀκόλουθους κανόνες:

Κανὼν 1:

Ἐὰν τὶς εἴπη ὅτι ἕκαστος καὶ ὅλοι οἱ πιστοί του Χριστοῦ ὑποχρεοῦνται, εἴτε κατόπιν ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ εἴτε ἀπὸ τὴν ἀνάγκην διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν, νὰ λαμβάνουν καὶ τὰ δύο εἴδη τοῦ ἁγιωτάτου μυστηρίου τῆς Εὐχαριστίας, ἂς εἶναι ἀνάθεμα.

Κανὼν 2:

Ἐὰν τὶς εἴπη ὅτι ἡ ἁγία Καθολικὴ Ἐκκλησία δὲν ὤρισεν δικαίως ὅτι οἱ λαϊκοὶ καὶ οἱ κληρικοὶ ποῦ δὲν τελοῦν τὸν καθαγιασμὸν τῶν τιμίων δώρων πρέπει νὰ κοινωνοῦν μόνον ἀπὸ τὸ εἶδος τοῦ ἄρτου, ἢ ὅτι ἔχει σφάλλει εἰς τὸ θέμα τοῦτο, ἂς εἶναι ἀνάθεμα.

Κανὼν 4:

Ἐὰν τὶς εἴπη ὅτι ἡ κοινωνία τῆς Εὐχαριστίας εἶναι ἀπαραίτητος διὰ τὰ μικρὰ παιδία πρὶν αὐτὰ φθάσουν εἰς ἡλικίαν ὥστε ν ἀποφασίζουν μόνα τῶν, ἂς εἶναι ἀνάθεμα.

Ὅπως γράφει καὶ πάλι ὁ Δοσίθεος, «ὁ Κύριος μόνος ὤρισε, Λάβετε, φάγετε, καὶ πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, καὶ οἱ ἅγιοι πατέρες οὕτως ἐδέξαντο τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου, ἴνα πάντες οἱ Χριστιανοὶ δηλονότι τρώγωσι τὸ σῶμα καὶ πίνωσι τὸ αἷμα, ὁ δὲ Πάπας ἐκαινοτόμησε κατὰ τῶν ἁγίων καὶ αὐτοῦ του Χριστοῦ, καὶ ἔκρινε τοὺς λαϊκοὺς μόνου του ἑνὸς εἴδους καὶ ἤτοι τοῦ ἄρτου κοινωνειν, τοῦτο δὲ ἐβεβαίωσαν πρότερον καὶ ἐν Κωνσταντεία καὶ Βασιλεία λατινικαὶ Σύνοδοι, ἀπεδέχθη δὲ τοῦτο καὶ ἡ παροῦσα μετὰ μεγάλης βλασφημίας, καὶ γὰρ ἀναθεματίζει τοὺς λέγοντας μὴ εὐλόγως ποιησαι τοῦτο τὴν ρωμαϊκὴν Ἐκκλησίαν». καὶ συνεχίζει: «ὁ Κύριος εἶπε, Λάβετε, φάγετε, καὶ πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, καὶ ἡ καθολικὴ Ἐκκλησία ἂπ ἄρχης παρεῖχε τὴν κοινωνίαν τοῦ Μυστηρίου καὶ τοῖς παιδίοις, ἡ δὲ ρωμαϊκή, ἤτοι ἡ παπικὴ Ἐκκλησία διώρισε μόνον τοὺς μεγάλους μεταλαμβάνειν, οὐμὴν καὶ τὰ παιδία, τοὺς δὲ λέγοντας μὴ εὐλόγως ταῦτα πεποιηκέναι τὴν παπικὴν Ἐκκλησίαν καὶ διορίσαι, ἀναθεματίζει, καὶ οὕτω πάλιν ἀναθεματίζει τὴν καθολικὴν Ἐκκλησίαν, καὶ τοὺς ἁγίους πατέρας, καὶ αὐτὸν τὸν Χριστόν».

4. Εἰκοστὴ τετάρτη συνεδρία (Νοέμβριος 1563), Κανόνες ἀφορῶντες τὸ μυστήριον τοῦ γάμου, Κανὼν 7: «Ἐὰν τὶς εἴπη ὅτι ἡ Ἐκκλησία σφάλλει διδάσκουσα ὅτι συμφώνως πρὸς τὸ εὐαγγελικὸν καὶ ἀποστολικὸν δόγμα ὁ δεσμὸς τοῦ γάμου δὲν δύναται νὰ λυθῆ μονομερῶς λόγω μοιχείας· καὶ ὅτι ἀμφότεροι οἱ σύζυγοι, ἢ ἀκόμη καὶ μόνον τὸ ἀθῶον μέλος ποῦ δὲν ἐμοίχευσε, δὲν δύναται νὰ συνάψη ἕτερον γάμον ἐν ὄσω ζῆ τὸ ἕτερον μέλος· καὶ ὅτι εἶναι ἔνοχος μοιχείας ὁ σύζυγος ποῦ χωρίζει τὴν μοιχαλίδα γυναίκα τοῦ διὰ νὰ συζευχθῆ μὲ ἄλλην, ὅπως εἶναι καὶ ἡ σύζυγος ποῦ χωρίζει τὸν μοιχὸν ἄνδρα τῆς διὰ νὰ συζευχθῆ μὲ ἄλλον, ἂς εἶναι ἀνάθεμα»

Σχολιάζοντας ὁ Δοσίθεος τὸν ἐν λόγω κανόνα, γράφει ὅτι ἡ σύνοδος «ἀναθεματίζει τοὺς διὰ μοιχείαν ποιοῦντας διαζύγιον, καὶ οὕτως ἀναθεματίζει τὸν εἰπόντα, Ὅστις ἀπολύση τὴν γυναίκα αὐτοῦ παρεκτὸς λόγου πορνείας, καὶ τὴν καθολικὴν Ἐκκλησίαν, καὶ τοὺς ἁγίους πατέρας». Δηλαδή, ἐνῶ ὁ Χριστὸς εἶπε λόγο[5] ποῦ ἐπιτρέπει τὸ διαζύγιο λόγω πορνείας, οἱ παπικοὶ τὸν ἀναθεματίζουν γιὰ τὸν λόγο αὐτό!

Λοιπόν, ὑπέρβαλλε ὁ «παπομάστιξ» Δοσίθεος ὅταν ἔγραφε ὅτι «ὁ παπισμὸς ἐστὶν ἀντιχριστιανισμὸς» καὶ «οἱ παπισταὶ μεμαρτυρημένοι ψευδοπλάσται»; Ἢ μήπως ἔλεγε ψέματα ὅταν περίγραφε γεγονότα ὅπως τὸ ἑξῆς: «ἴνα δείξωσιν ἑαυτοὺς οἱ Λατίνοι ἀρχαίους καὶ ἀδυσωπήτους ἐχθροὺς τῶν ὀρθοδόξων, συνέτριψαν τὸ Τέμπλον τοῦ ἐν Βηθλεὲμ Ναοῦ . . . ἐχλεύαζον καὶ κατεπάτουν τὸν τίμιον Σταυρὸν καὶ τὰς ἁγίας Εἰκόνας ὡς ζωγραφίας δῆθεν τῶν Ρωμαίων, τὴν δὲ ἐν τὴ ἔμπροσθέν του ἁγίου τάφου καμάρα ἁγίαν τράπεζαν, ἔνθα οἱ Πατριάρχαι διένειμαν τὸ ἅγιον φῶς, κατέσκαψαν»[6];

ΙΕΡΑ ΕΞΕΤΑΣΗ: ΙΔΡΥΣΗ ΑΠΌ ΤΟ ΑΛΑΘΗΤΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑ

          Ὁ Πάπας Ἰννοκέντιος ὁ Δ΄ (1243-1254) ἐξέδωσε στὶς 15 Μαΐου 1252 τὴν ἐπίσημη βούλλα Ad Exstirpanda, μὲ τὴν ὁποία ὅρισε νὰ βασανίζονται ἀπὸ τοὺς Ἱεροεξεταστὲς οἱ αἱρετικοὶ (ἀληθινοὶ καὶ μὴ) μὲ μόνο περιορισμὸ τὴν διατήρηση τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀρτιμέλειας τοῦ θύματος. Ἡ διαταγὴ αὐτὴ ἐπικυρώθηκε ἀπ’ τὸν Πάπα Ἀλέξανδρο Δ΄ (1254-1261) στὶς 30 Νοεμβρίου 1259 καὶ ἀπ’ τὸν Πάπα Κλήμη Δ΄ (1265-1268) στὶς 3 Νοεμβρίου 1265... Ἀργότερα ὅμως ἀποφασίστηκε νὰ θανατώνονται οἱ αἱρετικοί. Ὁ Πάπας Λέων ὁ Ἰ΄ τῶν Μεδίκων (1513-1521) στὴ βούλλα Exsurge Domine, ποὺ ἐκδόθηκε στὶς 15 Ἰουνίου 1520, ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ ΜΕ ΖΗΛΟ τὴν ἄποψη τοῦ Λούθηρου «ὅτι ἡ καύση τῶν αἱρετικῶν εἶναι ἀντίθετη στὸ θέλημα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (#33) Αὐτὰ λοιπὸν κήρυττε ὁ Παπισμὸς μέσω τῶν «ἀλάθητων» Πάπων...

Οἱ παπικοὶ «ἅγιοι» ποὺ ζοῦσαν τότε, ὄχι μόνο δὲν ἐναντιώνονταν σὲ αὐτὸ τὸ θεσμό, ἀλλὰ συχνὰ ἔκαιγαν οἱ ἴδιοι τους αἱρετικοὺς ἢ παραπονιόνταν γιατί οἱ αἱρέσεις δὲν καταπιέζονταν ὅσο θὰ ἔπρεπε. Ὁ «ἅγιος» Πάπας Πίος ὁ Ἐ΄ (1566-1572) ἦταν ἱεροεξεταστὴς καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ἀμείλικτους διῶκτες τῶν ἑτερόδοξων. Ὁ «ἅγιος» Ρομπέρτος Μπελλαρμὶν (1542-1621), ἕνας ἀπὸ τοὺς «Δόκτωρες τῆς Ἐκκλησίας», ἦταν ἐπίσης ἱεροεξεταστής... Αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους προσκυνᾶνε οἱ Παπικοί, αὐτοὶ εἶναι τὰ ὑποδείγματά τους. Εἶναι ἢ δὲν εἶναι πλανημένοι καὶ μάλιστα βαρύτατα;

Εἶναι κρίμα ποὺ οἱ περισσότεροι ταυτίζουν αὐτὴ τὴ θρησκεία, ποὺ ἔφερε τόσα δεινὰ στὴν ἀνθρωπότητα, μὲ τὸ Χριστιανισμό. O Χριστὸς ὅμως εἶπε, (Κατὰ Μάρκον, Κέφ. Ἡ΄ «34 Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοί. »)

ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Ο ΠΑΠΑΣ ΑΛΑΘΗΤΟΣ

          Τὸ βιβλίο τοῦ Πρ. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού, «Πὼς ἔγινε ὁ Πάπας «ἀλάθητος»», εἶναι μία κριτικὴ παρουσίαση ἔρευνας τοῦ ρωμαιοκαθολικοῦ θεολόγου-ἱστορικοῦ Α. Μπ. Χάσλερ ποὺ ἔγραψε ἕνα βιβλίο-βόμβα στὰ σπλάγχνα τοῦ παπισμοῦ καὶ ἐκδόθηκε ἀπὸ τὶς Πρότυπες Θεσσαλικὲς Ἐκδόσεις. Μπορεῖ κανεὶς νὰ τὸ μελετήσει, μεταμορφώνοντας τό, ἀπὸ τὴν βιβλιοθήκη τοῦ Ἀπολογητῆ.

ΔΥΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ

Α΄

Ἀπὸ πολὺ παλιὰ ἡ δύση θεμελίωσε τὴν φιλοσοφία καὶ τὴ ζωὴ τῆς διαρχικᾶ, πάνω στὴν «ἀνάλυση» τῆς ἀνθρώπινης ὀντότητας σὲ δύο διιστάμενα συστατικά, σὲ «πνεῦμα (ψυχὴ)» καὶ σὲ «σῶμα». Τὴν «ἀνάλυση» αὐτὴ τὴν ἀκολούθησε σειρὰ ἐπιλογῶν : Τὰ «θρησκευτικὰ» καὶ ἰδεαλιστικὰ συστήματα ἐπέλεξαν ὡς χῶρο τοὺς τὸ «πνεῦμα», καὶ ἔτσι τὰ ἐπακολουθήσαντα ὑλιστικὰ συστήματα βρῆκαν ἀνοιχτὸ τὸ δρόμο γιὰ τὴν ἐναγκάλιση τοῦ δεύτερου συστατικοῦ, ἀπορρίπτοντας ἢ παραθεωρώντας τὸ πρῶτο. Βλέπουμε χαρακτηριστικὰ ὅτι ἡ Μαρξιστικὴ σκέψη θεωρεῖ τὸ σπιρτουαλισμό, -τὸ σύστημα ποὺ θεωρεῖ ὀντολογικὰ πρωτεῦον τὸ πνεῦμα - ὡς ἀχώριστο συστατικό της θρησκείας (Βλ. π.χ. Μ. Ρόζενταλ - Π. Γιουντὶν «Φιλοσοφικὸ λεξικὸ» ἔκδ. Ἀναγνωστίδη, Ἀθήνα 1963, σέλ.492).

Ἀπὸ τὴ μία τὰ ἐκ Δύσεως διανοητικὰ δάνειά μας, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη οἱ πολιτιστικὲς ἀναζητήσεις, φέρνουν τὸ θέμα τοῦ «πνευματικοῦ ἀνθρώπου» στὸ κέντρο τῆς ζωῆς μας. Ἔτσι σήμερα ὁ ὅρος «πνευματικὸς» ἔχει ἐμπεδωθεῖ μοναχὰ ὡς ἀντίθετος (ἢ ἔστω ὡς συμπληρωματικός) του ὄρου «σωματικὸς-ὑλικὸς» καὶ δηλώνει γενικὰ τὶς νοητικὲς (ἢ «ἄυλες») λειτουργίες τοῦ ἀνθρώπου. Μιλώντας κάποιος γιὰ «πνευματικοποίηση» τοῦ ἀνθρώπου, ἐννοεῖ τὴν ἔξαρση αὐτῶν τῶν λειτουργιῶν συχνὰ σὲ βάρος τῆς λειτουργίας τοῦ σώματος, τῆς ὕλης. Διαιωνίζεται μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο μία διαρχία καὶ διάσταση-διάσπαση τῆς ἀνθρώπινης καθολικότητας. Ὁ ἀντιλήψεις αὐτὲς (ποὺ μέσα ἀπὸ τοὺς αἰῶνες στήριξαν ἀκόμη καὶ ἀντίπαλες πλευρὲς) ξεκινοῦν ἀπὸ τὴν Πλατωνικὴ ἀντίληψη τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, τοῦ πνεύματος, ὡς ἀπόρροιας τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ, μὲ φυσικὴ συγγένεια πρὸς τὸ Θεὸ καὶ τὶς ἰδιότητές του (ἄυλο, αἰώνιο, ἀθάνατο, ἀσώματο κ.λ.π.).

Στὴν ὀρθόδοξη ὅμως θεώρηση, ὁ ἄνθρωπος εἶναι μία τόσο ἔντονη ψυχοσωματικὴ ἀνακράση, ὥστε νὰ μὴν εἶναι ἁπλῶς συνύπαρξη δύο διαφορετικῶν στοιχείων (σώματος καὶ ψυχῆς), ἀλλὰ μία βαθειὰ ἑνότητα αὐτῶν τῶν στοιχείων τῶν ὁποίων οἱ λειτουργίες ἀλληλο-περιχωροῦνται (Μ.Ἀθανάσιος, Μάξιμος κ.λ.π.). «Ἡ ψυχὴ καὶ τὸ πνεῦμα» γράφει ὁ Εἰρηναῖος «μπορεῖ νὰ εἶναι τμήματα τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ ποτὲ ἄνθρωπος». Ὁ ἄνθρωπος ἐξ’ ἀρχῆς πλάστηκε ψυχοσωματικά, ὥστε κανένα συστατικό του νὰ μὴν διεκδικεῖ ὀντολογικὰ πρωτεῖα.

Βασικὴ προϋπόθεση τῆς ὀρθόδοξης ἀνθρωπολογίας εἶναι ὅτι καὶ τὸ σῶμα καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι κτιστά, ποὺ κλήθηκαν στὴν ὕπαρξη ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ μένουν στὴν ὕπαρξη χάριτι. Ἔχουμε δηλαδὴ ἐντελῶς διαφορετικὴ τοποθέτηση ἀπὸ τὴν πρωτοαναφερθεῖσα πλατωνική. «Τὸ πνεῦμα τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι ξεχωριστὸ ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ οὐσία» (Ἀθανάσιος).

Β΄

Ἂς ἐπιτραπεῖ ἐδῶ μία συμβολὴ στὸ τεράστιο θέμα τοῦ κτιστοῦ της ψυχῆς, σὲ ἀντίθεση πρὸς τὴν πλατωνίζουσα ἀπόλυτη ἀντίληψη περὶ θείου, ἄυλου, ἀσωμάτου καὶ ἀθανάτου της ψυχῆς.

Στὴν ἑρμηνεία τῆς Β΄ ἐπιστολῆς τοῦ Πέτρου, ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ξεκαθαρίζοντας τὴ χρήση τοῦ ὄρου «ἄυλος, ἀσώματος κ.λ.π» ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστικὴ γραμματεία ἀναφέρει : «Καὶ οἱ δαίμονες, ὁμοίως καὶ οἱ Ἄγγελοι καὶ αἳ ψυχαὶ δὲν εἶναι πάντη (δήλ. ἀπόλυτα) ἀσώματα καὶ πάντη ἄυλα. Μόνος δὲ πάντη ἄυλος καὶ ἀσώματος εἶναι ὁ Θεός…δὲν εἶναι ταῦτα πάντη ἄυλα, ἀλλὰ εἶναι πνεύματα λεπτόσωμα».

Νωρίτερα ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, τὸν ὁποῖον παραθέτει ὁ Νικόδημος, εἶχε ὑπογραμμίσει τὰ ἴδια, διευκρινίζοντας ὅτι ἀσώματοι λέγονται οἱ Ἄγγελοι μόνο σὲ ἀναφορὰ -σύγκριση πρὸς τὴν δική μας παχύτητα. Ἀντίστοιχα, θὰ λέγαμε, τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα εἶναι ἄυλο μόνο σὲ ἀναφορὰ πρὸς τὴν παχύτητα τῆς σάρκας μᾶς- ὅλα αὐτά, βέβαια, χωρὶς νὰ ταυτίζουν οἱ πατέρες τὴν ποιότητα τοῦ σώματος μὲ τῆς ψυχῆς.

Ὁ Νικόδημος τὰ λόγια του, ποὺ ἀποτελοῦν τολμηρὴ ἔκπληξη γιὰ τὴ δυαρχικὴ διανόηση ἄς, τὰ ἐπιβεβαιώνει μὲ παραπομπή του στὴν «Ἁγία καὶ Οἰκουμενικὴ Ζ΄ Σύνοδο». Στὰ πρακτικὰ τῆς Συνόδου (Ἐ΄ πράξη) βλέπουμε ὅτι διαβάστηκε τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννου ἐπισκόπου Θεσσαλονίκης ποὺ ἐξέθετε διάλογο μὲ Ἕλληνα (Ἐθνικὸ) γιὰ τὸ ἐπιτρεπτό του εἰκονισμοῦ : «Ὁ ἅγιος εἶπε, περὶ τῶν ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων καὶ τῶν ὑπὲρ τούτους, ἁγίων δυνάμεων, προσθήσθω δὲ καὶ τὰ ἡμετέρας ψυχᾶς τῶν ἀνθρώπων, νοεροὺς μὲν αὐτοὺς ἡ καθολικὴ ἐκκλησία γινώσκει, οὐ μὴν ἀσωμάτους πάντη καὶ ἀοράτους, ὡς ὑμεῖς οἱ Ἕλληνες φᾶτε… Μόνο γὰρ ὡς ἀληθῶς τὸ θεῖον ἀσώματον καὶ ἀπερίγραπτον, τὰ δὲ νοερὰ κτίσματα οὐ πάντη ἀσώματα καὶ ἀόρατα ὡς τὸ θεῖον». Μάρτυρες τῆς πίστης αὐτῆς φέρονται καὶ «Βασίλειος ὁ Μέγας, ὁ ἐν ἁγίοις Ἀθανάσιος καὶ ὁ μέγας Μεθόδιος, καὶ οἱ ἀμφ’ αὐτούς». Ὁ Νικόδημος στὸ «πηδάλιό» του, γράφοντας σχετικὰ μὲ τὴν Ζ΄ Σύνοδο, αὐξάνει τὶς μαρτυρίες. «Καὶ ὁ θεῖος Ἰλάριος λέγει ὅτι πᾶν κτιστόν, ἐξ ἀνάγκης ἐστι καὶ σωματικόν».

Ὁ Μεθόδιος Ὀλύμπου ἔχει μία ρηξικέλευθη, ἐντυπωσιακὴ καὶ πολὺ σύγχρονη ψυχοβιολογικὴ θέση: ἂν ἡ ψυχὴ ἦταν ἀπόλυτα ἀσώματη, δὲν θὰ μποροῦσε νὰ βρίσκεται σὲ σύνδεση, ἀλληλοπεριχώρηση καὶ κράση μὲ τὸ σῶμα. Κάτι ποὺ λέει ἐπιγραμματικὰ ὁ Μακάριος Αἰγύπτιος : «Ἕκαστον κατὰ τὴν ἰδίαν φύσιν σῶμα ἐστιν, ὁ Ἄγγελος, ἡ ψυχή, ὁ δαίμων. Ὥσπερ γὰρ ἐν ὑποστάσει τουτὶ τὸ σῶμα παχύ ἐστι, οὕτω καὶ ἡ ψυχὴ σῶμα οὖσα λεπτόν, περιέλαβε καὶ ἐνεδύσατο τὰ μέλη τοῦδε τοῦ σώματος».

Γ΄

Ἡ δυτική, ἐξ’ ἄλλου, δικανικὴ σχέση ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ, ἀπὸ τὴν μία καθορίζει τὴν τωρινὴ ζωή μας ὡς εὐκαιρία ἐφαρμογῆς ἑνὸς νομικοῦ κώδικα ἐντολῶν καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη τοποθετεῖ τὴν λογιστικὴ ἀνταμοιβή μας στὴν «ἄλλη ζωή». Ἡ ὀρθόδοξη ὅμως ἐμπειρία μαρτυρεῖ γιὰ τὸν ἀγώνα τοῦ ἀνθρώπου γιὰ ἴαση τῆς πεπτωκυίας φύσης του καὶ γιὰ τὴν πραγμάτωση τῆς Θέωσης, τῆς Θεανθρωποίησης τοῦ ἀνθρώπου ποὺ θὰ πραγματοποιηθεῖ πλήρως στὴν καθολικὴ μεταμόρφωση τῆς δεύτερης ἔλευσης τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ ποὺ οἱ ἀπαρχὲς τῆς ριζώνουν ἐδῶ καὶ τώρα. Μᾶς βεβαιώνει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὅτι «οἱ τοιαύτην θεοτερπῆ καὶ θεάρεστον πολιτείαν μεταχειριζόμενοι Χριστιανοί, λαμβάνουσιν μὲν ἀπὸ τὴν παροῦσαν ζωὴν τὸν αἰώνι ἐλπιζομένης θεώσεως… θέλουν δὲ λαμβάνουν καὶ τὴν τελείαν καὶ ὀλικωτάτην θέωσιν μετὰ θάνατον, καὶ μετὰ τὴν κοινὴν ἀνάστασιν».

Ἡ ἐμπειρία τῆς θέωσης ταυτίζεται μὲ τὴν θέα τοῦ ἀκτίστου θείου φωτός, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴ συμμετοχὴ τοῦ ἀνθρώπου στὴν φανέρωσή του. Ὁ ἄνθρωπος ἐπανέρχεται στὴ σωστὴ λειτουργία τοῦ «κατ’ εἰκόνα» καὶ καθρεπτίζει μὲ τὴ σειρὰ τοῦ -ἀντανακλᾶ -τὸ φῶς ποὺ δέχεται ἀπὸ τὸν Τριαδικὸ Θεό. Ὁ «Ἁγιορείτικος Τόμος ὑπὲρ τῶν ἡσυχαζόντων» ἀπέρριψε ὡς λαθεμένη τὴν ἀντίληψη ὅτι ἡ ἕνωση μὲ τὸ Θεὸ μπορεῖ νὰ ἐπιτευχθεῖ «μόνη τὴ μιμήσει τὲ καὶ σχέσει χωρὶς τῆς θεοποιοῦ χάριτος τοῦ Πνεύματος», καὶ καθορίζει «τὴν θεοποιὸν Χάριν τοῦ Θεοῦ» ὡς «ἔλλαμψιν ὑπερφυὰ καὶ ἀπόρρητον καὶ θείαν ἐνέργειαν, ὀρωμένην ἀοράτως τοῖς ἠξιωμένης, καὶ νοουμένην ἀπερινοήτως».

Ἡ εἰκονογραφία καταφάσκει τὴν προεκτεθεῖσα ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας. Στὴ δυτικὴ θρησκευτικὴ ζωγραφική, ὅπου ἀπουσιάζει -κάτω ἀπὸ τὴν δικανικὴ θεώρηση- ἡ καθολικὰ μεταμορφοῦσα δύναμη, τὴν ἁγιότητα ἑνὸς προσώπου τὴν φανερώνει μονάχα τὸ φωτοστέφανό του. Ἡ τοποθέτησή του πάνω ἀπὸ τὸ κεφάλι τοῦ εἰκονιζομένου, ἔτσι ὥστε νὰ «ὑπερίπταται» σὲ μορφὴ ἐλειψοειδοὺς κύκλου χωρὶς νὰ ἀγγίζει τὸ ἀνθρώπινο σῶμα, δείχνει τὴν ἀντίληψη μίας ἁγιότητας ποὺ συνίσταται στὴν ἐξωτερικὴ ἐπιβράβευση, τὴν ταμειακὰ παρεχόμενη, καὶ ποὺ ἀφήνει ἀνέγγιχτη τὴν ἀνθρώπινη φύση.

Στὴ Ὀρθόδοξη εἰκονογραφία, ἀντίθετα, τὴν ἁγιότητα -θέωση- τὴ ζεῖ καὶ τὴ φανερώνει ὅλο τὸ ἀνθρώπινο σῶμα. Γι’ αὐτό, τὸ φωτοστέφανο, ὅπου ὑπάρχει (κυρίως μετὰ τὸν Γ΄ αἰώνα), ξεκινᾶ ἀπό, καὶ τελειώνει στοὺς ὤμους τοῦ εἰκονιζομένου ποὺ ἔγινε «δοχεῖο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», καὶ ποὺ συχνὰ ἐνεργεῖ πραγματικὴ σωματικὴ φεγγοβολία, ξεχειλίζοντας ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Πνεύματος.

Μήπως δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποτελέσουν τὶς ἀπαρχὲς ἑνὸς διαλόγου μὲ τὶς ἀναζητήσεις τῆς ἐποχῆς μᾶς αὐτὲς οἱ φοβερὲς εἰσηγήσεις τῆς ὀρθόδοξης εἰκονογραφίας μας ποὺ μυσταγωγοῦν τὴ «μετασκευή», τὴ μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπινου σώματος, «Τοῖς ἀνυψώσασι τὸν νοῦν πρὸς τὸν Θεόν», λέει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, «…καὶ ἡ σὰρξ μετασκευαζομένη συνανυψοῦται τὲ καὶ συναπολαύει τῆς θεία Κοινωνίας», γεννοῦν τὸ φωτοστέφανό τους δὲν ἐκφράζουν ἁπλὰ ἕνα συμβολισμὸ τῆς ἐσχατολογικῆς θέωσης, ἀλλὰ καὶ τὴν πραγμάτωσή της ἀπὸ τώρα : τὸ φωτοστέφανο παίρνει κυριολεκτικὰ περιεχόμενο καὶ δίνει τὴν πατερικὴ μαρτυρία σὲ αὐτοὺς ποὺ μέμφονται τὸν Χριστιανισμὸ ὅτι προοβλέπει μονάχα στὴν «ἄλλη ζωή». «Εἰ γὰρ συμμεθέξει (δήλ. κατὰ τὴν τελικὴ ἀνάστασή μας) τότε τὴ ψυχὴ τὸ σῶμα τῶν ἀπορρήτων ἀγαθῶν, καὶ νῦν δήπου συμμεθέξει, κατὰ τὸ ἐγχωροῦν, τῆς χορηγουμένης μυστικῶς καὶ ἀπορρήτως ὑπὸ τοῦ Θεοῦ χάριτος τῷ κεκαθαρμένων νῶ, καὶ αὐτὸ (δήλ. τὸ σῶμα) τὰ θεία πείσεται (δήλ. θὰ ὑποστεῖ τὴ θεία ἀλλοίωση)».

Αὐτὴ τὴ νέα πραγματικότητα τοῦ σώματος τὴ βρίσκουμε καὶ σὲ ἄπειρα ἀρχαία καὶ νεότερα ἀσκητικὰ Συναξάρια ἀπὸ τὰ ὁποία καὶ ὁ ἐνδεικτικὸς ἐρανισμὸς :

Ρώτησε, μᾶς λέει τὸ Γεροντικό, ὁ Ἀββὰς Λὼτ τὸν γέροντα Ἰωσήφ, τί θὰ πρέπει νὰ κάνει παραπάνω ἀπὸ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν ἄσκησή του. «Ἀναστᾶς οὒν ὁ γέρων, ἤπλωσε τὰς χείρας εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ γεγόνασιν οἱ δάκτυλοι αὐτοῦ, ὡς δέκα λαμπάδες πυρός, καὶ λέγει αὐτῶ, εἰ θέλεις, γενοὺ ὅλος ὡς πῦρ».

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος (980 μ.Χ.) «ἐφάνη καὶ ὡς στύλος πυρὸς πύρινος ἐν τὴ ἡμέρα τῆς Μεταμορφώσεως, ὄτε ἐλειτούργει ἐν τὴ ἐκκλησία τῆ οὔση εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Ἄθωνος», ἐνῶ ἡ μορφὴ τοῦ ἁγιορείτη Γέροντα Καλλίνικου (1853-1930) ἔλαμπε σᾶ νὰ «ἀντικρυζες τὸν Μωϋσῆ ποὺ εἶχε κατέβει ἀπὸ τὸ Σινά».

Δ΄

Στὴν ὀρθόδοξη λοιπὸν προοπτική, «πνευματικὸς ἄνθρωπος» εἶναι ὁ Πνευματοφόρος, αὐτὸς ποὺ ἔχει γεμίσει ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνερύματος. «Ὁ πνευματικὸς ἄνθρωπος», ἐπιβεβαιώνει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, «ἀποτελεῖται ἀπὸ τρία. Ἀπὸ χάρη τοῦ ἐπουρανίου Πνεύματος, ἀπὸ λογικὴ ψυχὴ καὶ ἀπὸ γήινο σῶμα». «Ἐκεῖνος εἶναι καὶ λέγεται πνευματικὸς ἄνθρωπος, ὅποιος ἐνεργεῖται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα». Ἡ χρήση δηλαδὴ αὐτοῦ του ὄρου ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη παράδοση, δὲν δηλώνει ἔξαρση τοῦ ἑνὸς ἀνθρώπινου συστατικοῦ σὲ βάρος τοῦ ἄλλου, ἀλλὰ θέωση καὶ τῶν δύο.

Ὁ Πνευματικὸς ἄνθρωπος παύει νὰ εἶναι εἴτε «σωματικὸς» εἴτε «ψυχικός», δηλαδὴ δὲν δουλαγωγεῖται ἀπὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο του συστατικά. Καὶ τὸ ἀνθρώπινο σῶμα καλεῖται ὄχι σὲ ἐκμηδενισμό, ἀλλὰ σὲ ἀνανέωση. «Ταύτην (δήλ. τὴ σάρκα) ὁ Κύριος ἦλθεν ζωοποιῶν, ἴνα ὡς ἐν τῷ Ἀδὰμ πάντες ἀποθνήσκομεν, ὅτι ψυχικοί, ἐν τῷ Χριστὸ ζήσωμεν, ὅτι πνευματικοί, ἀποθέμενοι οὐ τὸ πλάσμα Θεοῦ, (δήλ. τὴ σάρκα), ἀλλὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς σαρκός, καὶ προσλαμβάνοντες τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον».

Ἡ ἐμμονὴ τῆς ὀρθοδοξίας στὴν καθολικότητα τοῦ ἀνθρώπου καταφαίνεται καὶ στὸ θέμα τῆς τελικῆς ἀνάστασής μας. Χαρακτηριστικὰ διαπιστώνει ὁ Ἰουστίνος : «Ἂν ὁ Θεὸς εἶχε καλέσει τὸν ἄνθρωπο στὴν ζωὴ καὶ στὴν ἀνάσταση, τότε πρέπει νὰ δεχτοῦμε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν κάλεσε ἕνα μόνο τμῆμα τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ τὸ σύνολο, ποὺ εἶναι ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα».

Σαφέστατα καὶ ἀντιπροσωπευτικὰ διευκρινίζει καὶ ὁ Ἅγιος Μεθόδιος Ὀλύμπου τὰ λόγια του Ἀποστόλου Παύλου σχετικὰ μὲ τὸ «πνευματικὸ σῶμα» ποὺ θὰ ἔχουμε κατὰ τὴν καθολικὴ ἀνάσταση (κείμενο πολὺ ἐπίκαιρο καὶ γιὰ σημερινὲς παρόμοιες «ἀπορίες» καὶ κηρυγματικὲς ἀνακρίβειες): «Σῶμα λέγεται πνευματικόν, οὐ τὸ λεπτομερὲς καὶ ἀερῶδες,…ἀλλὰ πνευματικὸν λέγεται τὸ χωροῦν πάσαν του ἁγίου πνεύματος τὴν ἐνέργειαν καὶ κοινωνίαν, ὥσπερ οἰνηρὸν καὶ ἐλαιηρὸν σκεῦος καλεῖται τὸ τοῦτον χωρητικόν. Ἀναλόγως οὒν καὶ ψυχικὸν ἐκάλεσε τὸ τὴ ψυχὴ καὶ οὐ πνεύματι ἁγίω διοικούμενον».

Στὶς μέρες μας ποὺ ἡ «πνευματικότητα» εὐνουχίζεται ταυτιζόμενη εἴτε μὲ τὸν ἰδεαλισμὸ εἴτε μὲ τὰ ἀκαδημαϊκὰ πτυχία, ἀποκτᾶ ἰδιαίτερη βαρύτητα ἡ ὀρθόδοξη μαρτυρία καὶ ὁ ἀγώνας «ἴνα ἐξουσιαζόμενος ὁ νοῦς ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἁγιασθῆ καὶ τὸ σῶμα διὰ τῆς μετοχῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».

 Πηγή: Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, Δρᾶς Θεολογίας, πτ. Νομικῆς, Καθηγητοῦ Α.Ε.Σ.Ά, «Σύναξη» 5 (1983)

ΗΘΙΚΕΣ ΤΙΜΩΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ (Θωμὰς Ἀκινάτης)

Κατηγορήθηκαν γιὰ κλοπὲς λεηλασίες, βανδαλισμούς, ἀκόμη καὶ γιὰ βρεφοκτονίες. Γιὰ τὰ δικαστήρια τοῦ Μεσαίωνα δὲν ἦταν ἁπλοὶ κακοποιοὶ ἀλλὰ πιστοὶ ὑπηρέτες τοῦ διαβόλου. (Πηγή: Περιοδικὸ Focus , τεῦχος 60)

Εἶναι δυνατὸν ἡ διαφθορὰ καὶ ἀνοησία τῶν Φράγκων/δυτικῶν νὰ ἔφτασε σὲ τέτοιο σημεῖο; Καὶ ὅμως! Ἡ Ἱερὰ ἐξέταση δὲν εἶχε νὰ κάνει μόνο μὲ ἀνθρώπους. Ὑπῆρχε ὁλόκληρο δικαστικὸ σύστημα τὸ ὁποῖο δίκαζε…ζῶα!

Στὶς 5 Μαΐου τοῦ 1986 δεκάδες ἐξαγριωμένοι κάτοικοι τοῦ χωριοῦ Μαλάτσα, στὴ Μαλαισία, ἐπιτέθηκαν κι ἔδειραν μέχρι θανάτου ἕναν ἀδέσποτο σκύλο. Οἱ χωρικοὶ ἰσχυρίστηκαν ὅτι τὸ ἄτυχο τετράποδο ἦταν μέλος μίας ἀδίστακτης συμμορίας ληστῶν οἱ ὁποῖοι μεταμορφώ-νονταν σὲ ζῶα προκειμένου νὰ ἀποφύγουν τὴ σύλληψη. Ἡ ἱστορία ἔκανε τὸ γύρο τοῦ κόσμου μέσω τῶν Ριηαηάαΐ Τί/ἠβδ, ὡστόσο τὸ συμβὰν δὲν ἦταν κάτι πρωτόγνωρο. Καθ’ ὅλη τὴ διάρκεια τοῦ Μεσαίωνα καὶ μέχρι τὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα, τὰ ζῶα κατηγοροῦνταν, δικάζονταν καὶ καταδικάζονταν σὰν κοινοὶ ἐγκληματίες..

ΥΠΗΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Στὴ μεσαιωνικὴ Εὐρώπη ἡ ἰσχὺς τῆς [Παπικῆς] «Ἐκκλησίας» ἦταν ἀπεριόριστη καὶ ἐπηρέαζε κάθε λειτουργία τῆς Πολιτείας, κυρίως τὴ Δικαιοσύνη. Ἡ Ἱερὰ Ἐξέταση βασάνιζε ὅσους τολμοῦσαν νὰ ἰσχυριστοῦν ὅτι ἡ Γῆ δὲν ἦταν τὸ κέντρο τοῦ σύμπαντος κι ἔριχνε γυναῖκες στὴν πυρὰ κατηγορώντας τὲς ὡς μάγισσες. Οὔτε τὰ ζῶα δὲν μποροῦσαν νὰ ξεφύγουν ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ νόμου. Τὸ νομικὸ πλαίσιο γιὰ τὴ δικαστικὴ δίωξη τῶν ζώων διαμορφώθηκε τὸ 13ο αἰώνα ἀπὸ τὸν Ἰταλὸ θεολόγο καὶ λόγιο Θωμὰ τὸν Ἀκινάτη. Αὐτὸς ὑποστήριζε ὅτι παρότι τὰ ζῶα ἦταν δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐγκληματική τους δράση πήγαζε ἀπὸ μία ἀνίερη συμμαχία, ἀφοῦ οἱ τετράποδοι ἐγκληματίες δροῦσαν κατ’ ἐντολὴ τοῦ Διαβόλου. Ἦταν τὰ ὄργανα τοῦ πάνω στὴ Γῆ, οἱ πιστοί του ὑπηρέτες, κατὰ συνέπεια μέσα ἀπὸ τὴν τιμωρία τοὺς οἱ πιστοὶ τιμωροῦσαν τὸν ἴδιο τὸ Διάβολο.

ΤΥΠΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Ὁ Ἔντουαρντ Ἔβανς ἦταν ὁ πρῶτος ποὺ μελέτησε καὶ κατέγραψε ἀναλυτικὰ τὶς δικαστικὲς περιπέτειες τῶν ζώων. Ὁ Ἀμερικανὸς συγγραφέας περίγραψε στὸ βιβλίο τοῦ The Criminal Prosecution and Capital Punishment of Animals τὸ ὁποῖο κυκλοφόρησε τὸ 1906, 191 δίκες μὲ κατηγορουμένους ζῶα. Συμφωνὰ μὲ στοιχεῖα ποὺ παραθέτει, τὸ 15ο αἰώνα διεξήχθησαν 36 δίκες, τὸ 16ο αἰώνα 57 καὶ τὸ 17ο αἰώνα 56 δίκες. Γουρούνια, ἀγελάδες, λύκοι, ἀρουραῖοι, δελφίνια καὶ ἔντομα βρέθηκαν ἀντιμέτωπα μὲ τὴ δικαιοσύνη καὶ κλήθηκαν νὰ λογοδοτήσουν γιὰ τὶς παράνομες πράξεις τους. Ἡ διαδικασία ἦταν καθ’ ὅλα τυπική. Τὰ ζῶα προφυλακίζονταν, ἡ Πολιτεία ὅριζε τὸ συνήγορό τους, τὸ δικαστήριο ἄκουγε τὰ ἐπιχειρήματα τῶν ἀντιδίκων καὶ στὸ τέλος ἔβγαζε τὴν ἐτυμηγορία του. Ὅταν ἡ σύλληψη τῶν ζώων ποὺ κατηγοροῦνταν ἦταν ἀνέφικτη ἀρουραῖοι, ἔντομα, ψάρια τὸ δικαστήριο ἀποφάσιζε ἐρήμην τους. Ἡ ταινία τοῦ 1993, «The Hour of the Pig», βασίστηκε στὴν ἔρευνα τοῦ Ἔβανς. Στὴν ταινία παρακολουθοῦμε ἕναν νεαρὸ δικηγόρο νὰ ὑπερασπίζεται ἕνα…γουρούνι δολοφόνο…

ΜΕΓΑΛΟΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΑΡΟΥΡΑΙΩΝ

Ὑπῆρχαν ἐπιτυχημένοι δικηγόροι ποὺ «ἔχτισαν» τὴν καριέρα τοὺς ὑπερασπιζόμενοι ἀποκλειστικὰ κατηγορουμένους / ζῶα. Ὁ πιὸ ξακουστὸς ἦταν ὁ Γάλλος Βαρθολομαῖος Σασενέ, ἰκανότατος συνήγορος ὁ ὁποῖος εἰδικευόταν στὴν ὑπεράσπιση ἀρουραίων. Τὸ 1531 οἱ κάτοικοι τῆς γαλλικῆς πόλης Ὀτὸν εἶδαν τὶς σιταποθῆκες τους νὰ ἀδειάζουν ἐπικίνδυνα ἐξαιτίας τῆς ἐπιδρομῆς χιλιάδων ἀρουραίων. Ἀμέσως τὸ τοπικὸ δικαστήριο ἀπήγγειλε τὴν κατηγορία τῆς ἀπρόκλητης καὶ κακόβουλης φθορᾶς ξένης περιουσίας καὶ κάλεσε τὰ τρωκτικὰ νὰ παρουσιαστοῦν ἐνώπιόν του ἐντὸς ἔξι ἡμερῶν. Ὅπως ἦταν φυσικό, κανένας ποντικὸς δὲν ἐμφανίστηκε, γεγονὸς ποὺ ἐξόργισε τὸ δικαστή, ὁ ὁποῖος θέλησε νὰ ἐπιβάλει τὴ θανατικὴ ποινὴ στὰ ἀνυποψίαστα ζῶα. Τότε ἀκριβῶς παρενέβει ὁ Σασενὲ τονίζοντας ὅτι οἱ ἀρουραῖοι δὲν ἔδειξαν ἀσέβεια πρὸς τὸ δικαστήριο, ἁπλῶς δὲν ἐνημερώθηκαν γιὰ τὴν κλήτευση τοὺς ἐπειδὴ μετακινήθηκαν ὑπογείως στὸ διπλανὸ χωριό. Ὅσο κι ἂν ἀκούγεται ἀπίστευτο, τὰ ἐπιχειρήματα τοῦ Σασενὲ ἔπεισαν τὸν δικαστή, ὁ ὁποῖος ὅρισε νέα δικάσιμο ὥστε νὰ εἰδοποιηθοῦν οἱ ἀρουραῖοι. Δυστυχῶς γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, οἱ δίκες ἀρουραίων συνεχίστηκαν καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἐπιδημίας πανώλης ποὺ σάρωσε τὴν Εὐρώπη τοῦ 14ου αἰώνα. Κανεὶς δὲν εἶχε ἀντιληφθεῖ ὅτι τὰ τρωκτικὰ ἦταν οἱ φορεῖς τῆς ἐπιδημίας, κι ἔτσι τὴ στιγμὴ ποὺ οἱ ἀρουραῖοι ἀπαγχονίζονταν στὶς πλατεῖες, ὁ μισὸς πληθυσμὸς τῆς Εὐρώπης ἀφανιζόταν ἀπὸ τὸ Μαῦρο Θάνατο.

ΓΟΥΡΟΥΝΙΑ ΧΑΝΙΜΠΑΛ

Ἐκτὸς ἀπὸ τὶς κλοπές, τὰ ζῶα κατηγορήθηκαν καὶ γιὰ ἀνθρωποκτονίες. Τὸ Δεκέμβριο τοῦ 1457 μία μικρὴ γουρούνα συνελήφθη στὸ Σαβινὶ τῆς Γαλλίας κατηγορουμένη ὅτι ἔπνιξε καὶ παραμόρφωσε ἕνα βρέφος τὴν ὥρα ποὺ κοιμόταν στὸ κρεβατάκι του. Οἱ αὐτόπτες μάρτυρες ὑποστήριξαν ὅτι ἡ γουρούνα μπῆκε στὸ σπίτι ὅταν ἡ μητέρα τοῦ βρέφους ἀπουσίαζε καὶ κατευθύνθηκε στὸ δωμάτιο τοῦ παιδιοῦ. Πρὶν προλάβουν νὰ ἐπέμβουν, ἡ γουρούνα καταπλάκωσε καὶ ποδοπάτησε τὸ μωρό. Μαζὶ μὲ τὴ γουρούνα εἶχαν μπεῖ στὸ σπίτι καὶ τὰ ἔξι γουρουνάκια της, ποὺ βρέθηκαν λουσμένα ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ μωροῦ. Τὸ δικαστήριο δήλωσε τὸν ἀποτροπιασμό του γιὰ τὸ εἰδεχθές, ὅπως τὸ χαρακτήρισε, ἔγκλημα καὶ διέταξε τὸ θάνατο τῆς γουρούνας ἀπὸ τὸ δήμιο. Τὰ γουρουνάκια ἀπαλλάχθηκαν τῶν κατηγοριῶν λόγω τοῦ νεαροῦ της ἡλικίας τους. Ἕνα ἀνάλογο περιστατικὸ συνέβη τὸ 1494 στὸ Κλερμὸντ τῆς Γαλλίας, ὅταν ἕνας πεινασμένος χοῖρος κατασπάραξε ἕνα βρέφος ἀνήμερα τὸ Πάσχα. Τὸ γουρούνι καταδικάστηκε γιὰ βρεφοκτονία καὶ ὁδηγήθηκε στὴν πλατεία τῆς πόλης ὅπου καὶ ἀπαγχονίστηκε κάτω ἀπὸ τὶς ἐπευφημίες τοῦ κόσμου. Μέχρι τὰ τέλη τοῦ 16ου αἰώνα τὰ οἰκόσιτα ζῶα, εἰδικότερα τὰ γουρούνια, ἦταν οἱ συνήθεις κατηγορούμενοι ἀπὸ τὰ ὑπόλοιπα εἴδη τοῦ ζωικοῦ βασιλείου.

ΟΥΤΕ ΠΟΥ ΚΟΥΝΗΣΕ ΤΗΝ ΟΥΡΑ ΤΗΣ

Σὲ καμιὰ περίπτωση οἱ ἐτυμηγορίες τῶν δικαστῶν δὲν ἦταν προαποφασισμένες. Ἀπόδειξη ὅτι πολλὰ ζῶα ἀθωώθηκαν καὶ μάλιστα ἀποζημιώθηκαν γιὰ τὴν ταλαιπωρία ποὺ ὑπέστησαν. Ἡ πιὸ χαρακτηριστικὴ περίπτωση καταγράφηκε τὸ 1750 καὶ ἀφοροῦσε σὲ μία προβατίνα. Τὸ ἄτυχο ζῶο πιάστηκε ἐπ’ αὐτοφώρω νὰ ἐπιδίδεται σὲ ἐρωτικὲς περιπτύξεις μὲ τὸ ἀφεντικό του. Ἐκτὸς ἀπὸ ποινικὸ ἀδίκημα, ἡ κτηνοβασία θεωρεῖτο μέγα ἁμάρτημα μὲ ποινὴ τὸ θάνατο. Τελικά, μετὰ τὴν ἀγόρευση τῶν συνηγόρων, τὸ δικαστήριο ἀποφάνθηκε ὅτι ἡ προβατίνα βιάστηκε, ὅποτε δὲν ἔφερε καμιὰ εὐθύνη γιὰ τὶς διεστραμμένες ὀρέξεις τοῦ βοσκοῦ. Βασικὸς μάρτυρας ὑπεράσπισης ἦταν ὁ τοπικὸς [Παπικὸς] ἱερέας, ὁ ὁποῖος ὁρκίστηκε ὅτι γνώριζε τὴν προβατίνα ἀπὸ μικρὴ καὶ οὐδέποτε αὐτὴ εἶχε προκαλέσει τοὺς ἄντρες τοῦ χωριοῦ μὲ τὴ συμπεριφορά της, κοινῶς δὲν εἶχε κουνήσει τὴν οὐρά της... Ὁ βοσκὸς καταδικάστηκε γιὰ βιασμὸ καὶ κτηνοβασία καὶ θανατώθηκε διὰ ἀπαγχονισμοῦ

 Ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ ἄρθρο «Ζῶα στὸ σκαμνὶ» τοῦ Γιάννη Παλιούρη Μεταγραφὴ/ἐπιμέλεια: Θωμὰς Φ. Δρίτσας

Πηγή: Περιοδικὸ Focus , τεῦχος 60, σσ. 82-84

ΠΑΠΙΣΜΟΣ & ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ

 Ἐρώτηση: Ποιὰ εἶναι ἡ θέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας σχετικὰ μὲ τὴν παραχώρηση ὀρθοδόξων ναῶν γιὰ τέλεση λατρευτικῶν πράξεων σὲ ἑτεροδόξους; Κι ἂν ἐπιχειρεῖται κάτι τέτοιο ποιὰ πρέπει νὰ εἶναι ἡ θέση τοῦ λαοῦ;

Ἀπάντηση: Ἐὰν δὲν γίνεται, αὐτό, μὲ προδοτικὴ διάθεση καὶ γίνεται ἁπλῶς γιὰ νὰ ἐξυπηρετηθοῦν. Π.χ.: οἱ Ἀρμένιοι δὲν εἶναι ὀρθόδοξοι. Εἶναι αἱρετικοί. Εἴδατε νὰ καβγαδίζουμε ποτὲ μὲ τοὺς Ἀρμενίους, ἐδῶ στὴν Ἑλλάδα; Ὄχι, γιατί εἶναι ἀδερφοί μας. Ἀνθρωπάκια τὸ Θεοῦ εἶναι κι αὐτοὶ καὶ δὲν δημιουργήθηκε πρόβλημα. Δὲν θέλουνε νὰ καταλύσουνε τὴν Ὀρθοδοξία. Οἱ Ἑβραῖοι, ὅμως, οἱ αἱρετικοί, οἱ παπικοί, οἱ προτεστάντες, θέλουν νὰ χτυπήσουν τὴν Ὀρθοδοξία. Ἐὰν ἐγώ, ὁ δεσπότης, πῶ στοὺς παπικοὺς νὰ πάρουν τὸν ναό, γιὰ νὰ δείξω ὅτι εἴμαστε ὅλοι τὸ ἴδιο κ.τ.λ., τότε βλασφημῶ τὴ πίστη μου. Ἐὰν ὅμως, ὁ ἄλλος ὁ ἄνθρωπος, θέλει κι αὐτὸς νὰ μπεῖ κάπου δὲν θὰ τοῦ δώσω τὴν ἐκκλησία! Θὰ τοῦ δώσω ἕναν ἄλλον χῶρο, μίαν αἴθουσα τῆς ἐκκλησίας καὶ νὰ κάνουν τὴ λατρεία τοὺς μέσα σ’ αὐτὸ τὸ πλαίσιο. Διότι δὲν ὑπάρχει περίπτωση, αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος, νὰ ἐκμεταλλεύεται τὴν ἀγάπη ποὺ θὰ τοῦ δείξω.

Πρόσφατα ἤμουν στὴ Στουτγκάρδη... Βέβαια πάω συχνὰ στὴν Γερμανία, ἀρχικὰ τὴν ἐγκατέλειψα τὸ 75, ὅπου τελείωσε ὁ πρῶτος κύκλος ἐπαφῆς μου μὲ τὴ Γερμανία. Ἀπὸ τότε, λοιπόν, μέχρι σήμερα ἀπέκτησαν (οἱ ὀρθόδοξοι) χώρους. Τότε ἐγὼ δὲν εἶχα χώρους. Ποῦ θὰ λειτουργοῦσα; Κάτω ἀπὸ μία γέφυρα, μὲ 16 βαθμοὺς ὑπὸ τὸ μηδέν; Πήγαινα λοιπόν, κυρίως σὲ προτεστάντες (πήγαινα σ’ αὐτοὺς γιατί εἶναι ρεμπὲτ ἀσκέρ, εἶναι ἀκίνδυνοι δηλαδή, ἐνῶ οἱ παπικοὶ ποὺ εἶναι ὀγκόλιθος εἶναι πραγματικὰ ἐπικίνδυνοι) καὶ τοὺς ἔλεγα: «Ἔχετε καμιὰ αἴθουσα γυμναστηρίου;». Μᾶς ‘δίναν κάποια αἴθουσα κι ἐμεῖς πηγαίναμε μέσα. Κι ἂν ποτὲ πῆρα κάποια ἐκκλησία δὲν λειτουργοῦσα ποτὲ στὴν Ἁγία Τράπεζα. Εἶχα ἕνα τραπέζι, ἔβαζα τὸ ἀντιμήνσιον (εἶναι φορητὴ ἡ Ἁγία Τράπεζα) καὶ ἐπάνω ἐκεῖ λειτουργοῦσα. Διότι ἔχουμε ἀνάγκη. Αὐτοὶ τί μου λέγανε βέβαια; «Ἐλᾶτε τὴν προσεχῆ ἑβδομάδα νὰ συλλειτουργήσουμε». Τοὺς ἔλεγα, ἐγώ, ὅτι δὲν ἔχουμε συλλειτουργίες. Τότε, λέγανε, «νὰ συμπροσευχηθοῦμε». «Θὰ ἔλθει ἡ ἕνωση καὶ θὰ συμπροσευχηθοῦμε», ἔλεγα. Καὶ τότε μᾶς ἔλεγαν ὅτι «ἡ αἴθουσα μᾶς χρειάζεται» ἢ «ὁ ναὸς μᾶς χρειάζεται». Ἐγώ, τὰ ἔζησα ὅλα αὐτά!

Τὸ ἴδιο εἶχε γίνει στὴ σύνοδο Φερράρας-Φλορεντίας τὸ 1438. Ἔλεγε ὁ πάπας στοὺς δικούς μας «Ξέρετε, ζητούσαμε ναὸ γιὰ νὰ λειτουργήσουμε». Καὶ τότε ὁ Μάρκος ὁ Εὐγενικὸς ζητοῦσε ναό, νὰ βάλει ἕνα τραπέζι γιὰ νὰ λειτουργήσει. Τὸ χῶρο ζητοῦσε. Καὶ ξέρετε, ἂν τὸ δοῦμε ὀρθόδοξα, δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη εὐλογία μέσα σὲ παπικὸ ναὸ νὰ κηρύττεις κατὰ τοῦ παπισμοῦ! Μὴ τὸ πάτε φανατικά. Πᾶς τόπος εἶναι ἁγιασμένος! Ἅμα βάλεις τὸ ἀντιμήνσιον ποὺ εἶναι Ἁγία Τράπεζα, γίνεται τοῦ Χριστοῦ. Προσέξτε ὅμως: οἱ παπικοί τους λέγανε «Οἱ μεγάλες ἐκκλησίες εἶναι πολὺ μεγάλες καὶ δὲν σᾶς κάνουν. Οἱ μικρὲς ἐκκλησίες εἶναι πολὺ στενὲς καὶ δὲν σᾶς κάνουν. Δὲν μποροῦμε, λοιπόν, νὰ σᾶς δώσουμε ναό». Ἔτσι τοὺς λέγανε. Τὰ ζήσαμε κι ἐμεῖς στὴ Δύση. Ὅταν ἐδῶ ὅμως, ἕνας Δεσπότης μας ποὺ γνωρίζετε, ποὺ λέει ὅτι δὲν εἶναι αἵρεση καὶ εἶναι σχίσμα ὁ Παπισμός, ἀπὸ κεῖ φαίνεται ὅτι εἶναι αἱρετικὸς αὐτὸς ὁ Δεσπότης. Δὲν ξέρει τί τοῦ γίνεται, ἢ μᾶλλον, ξέρει καὶ τὰ καταπατεῖ. Κι ὁ Θεὸς νὰ τὸν συγχωρήσει καὶ νὰ τὸν φωτίσει! Ὅταν ὁ Δεσπότης θέλει νὰ δώσει τὸν ναὸ γιὰ νὰ φανεῖ ὅτι εἴμαστε μία ἐκκλησία, τότε εἶναι τοῦ διαβόλου, βέβαια. Ἀλλὰ ὅταν ὁ ἄλλος τὸ ἔχει ἀνάγκη καὶ σοὺ τὸ ζητάει εἰλικρινὰ νὰ τοῦ δώσεις ἕνα χῶρο; Πρῶτα ἀπ’ ὅλα δὲν εἶναι σατανιστικὴ ὁμάδα γιὰ νὰ πῶ ὅτι εἶναι σατανισμὸς γιὰ νὰ μὴ τὸ δώσω σὲ σατανιστές. Ἀλλὰ ἂν εἶναι ἕνας, ὅπως οἱ Ἀρμένιοι ποὺ δὲν ἔχουν ποὺ νὰ πᾶνε καὶ ζητήσουν νὰ λειτουργήσουν ἐδῶ, θὰ τοὺς πῶ «Ἐδῶ μπορεῖτε νὰ λειτουργήσετε ἀλλὰ ὄχι στὴν Ἁγία Τράπεζα». Καὶ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ νὰ τοὺς φωτίσει. Ἀλλὰ ἐκεῖνο γίνεται μὲ σκοπιμότητα! Ἄλλο ἡ σκοπιμότητα καὶ ἄλλο ἡ ἀνάγκη καὶ ἡ ἐξυπηρέτηση τῶν ἀνθρώπων. Καὶ μὴ πᾶμε σὲ φανατισμούς, εἴτε πρὸς τὴ μία πλευρὰ εἴτε πρὸς τὴν ἄλλη.

Ἐρώτηση: Μήπως αὐτὸ εἶναι ἀπαρχὴ ὑποχωρήσεων σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα;

Ἀπάντηση: Ὁ ποιμένας καταλαβαίνει μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ τὴν τάση τοῦ ἄλλου. Ὅταν καταλάβουμε ὅτι ἔρχονται μὲ πονηρία τότε δὲν ἔχουμε νὰ τοὺς δώσουμε τίποτα. Ἀλλὰ μόνο ἂν ὑπάρχει ἀνάγκη ἐξυπηρετήσεως, μέχρι ἕνα διάστημα. Καὶ δὲν σᾶς εἶπα νὰ καλέσουμε μουσουλμάνους! Μιλᾶμε γιὰ παπικοὺς καὶ προτεστάντες. Οἱ παπικοὶ καὶ οἱ προτεστάντες ἔχουν κάτι ἀπὸ τὸ Χριστιανισμό. Μπορεῖ νὰ εἶναι στραβὸ τὸ ξύλο ἀλλὰ τὸ ξύλο εἶναι χριστιανικό.

Ἂν ὅμως ὁ Δεσπότης τὸ κάνει γιὰ νὰ ἀνοίξει τὸ δρόμο στὴν ἕνωση τότε ἐνεργεῖ ὡς διάβολος καὶ ὄχι ὡς Ἐπίσκοπος.

Ἐρώτηση: Ἐπιτρέπεται ἡ μνημόνευση ἑτεροδόξων στὴ θεία λατρεία;

Ἀπάντηση: Ὄχι. Λέμε «ὑπὲρ τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων χριστιανῶν». Οἱ Οἰκουμενιστὲς τὸ ἔχουν βγάλει αὐτὸ καὶ στὶς φυλλάδες, τὰ βιβλία, ποὺ τυπωθῆκαν ἀπὸ τὴν Ἀποστολικὴ Διακονία στὰ τελευταῖα χρόνια, δὲν τὸ ἔχουν. Καὶ ἔρχεται ἕνας λειτουργιολόγος, ποὺ εἶναι σπουδαῖος, ἀπὸ τὴ Θεσσαλονίκη καὶ λέει ὅτι «στὰ ἀρχαῖα δὲν ὑπῆρχε αὐτό». Μὰ στὰ ἀρχαῖα δὲν ὑπῆρχε πρόβλημα! Σήμερα εἶναι ἀνάγκη νὰ τὸ βάλουμε. Τώρα ἂν ἔρχεται ἕνας ἰκανότατος ἐπιστήμονας καὶ λέει αὐτὴ τὴ βλακεία τί νὰ τὸν κάνω...; Τὸν ἀγαπῶ ὡς ἄνθρωπο ἀλλὰ λέει μποῦρδες, λέει βλακεῖες. Καὶ θέλατε στὰ ἀποστολικὰ χρόνια νὰ λέει «ὑπὲρ τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων χριστιανῶν» ποῦ δὲν ὑπῆρχε τὸ πρόβλημα; Τὰ ἔχουνε βγάλει, λοιπόν, αὐτὸ γιὰ νὰ μὴ θίγονται. Τὸ μυστήριο κι ὅλα τὰ μυστήρια, γίνεται γιὰ τοὺς ὀρθοδόξους. Εὐχόμεθα, ὅμως, «ὑπὲρ σύμπαντος κόσμου... ὑπὲρ εὐκρασίας ἀέρων... εὐφορίας...» δηλαδὴ καὶ οἱ ἄλλοι νὰ ζήσουν γιὰ νὰ βροῦν τὸ δρόμο τῆς Σωτηρίας. Ἡ λατρεία καὶ μάλιστα ἡ Θεία Εὐχαριστία, εἶναι ἐσωτερικὴ ὑπόθεση. Θέλουμε νὰ γίνουν ὀρθόδοξοι; Θὰ γίνουν αὐτά, ἔρχονται. Δόξα τῷ Θεῶ. Μᾶς ἀναγκάζουν νὰ τρέξουμε. Γι’ αὐτὸ κάποιοι παλαιοημερολογίτες ἠλιθίων, ποὺ λένε «Αἱρετικοὶ οἱ νεοημερολογίτες» κ.τ.λ., δὲν εἶναι χριστιανοί. Ὅπως καὶ οἱ δικοί μας ὅταν λένε αἱρετικὰ τὰ μυστήρια τῶν παλαιοημερολογιτῶν. Ἀναγνωρίζουμε τὸν Παπισμὸ ὡς σχίσμα καὶ κατηγοροῦμε καὶ ἀπορρίπτουμε ὡς αἵρεση τοὺς παλαιοημερολογίτες! Μία σχισματικὴ στάση ὑπάρχει ἀλλὰ ἐμεῖς φταῖμε καὶ ὄχι ἐκεῖνοι. Ἄλλο τὸ ποὺ κατάντησαν, μετά, ἐκεῖνοι. Σήμερα εἶναι 12 Ἀρχιεπίσκοποι καὶ 12 σώματα παλαιοημερολογιτῶν.

 Αὐτὰ εἶναι ἁμαρτίες. Θὰ πρέπει, λοιπόν, ἐν ἀγάπη νὰ βλέπουμε οἱ μὲν πρὸς τοὺς δὲ διότι πλησιάζουμε στὴν ὀρθὴ τοποθέτηση ἀπέναντι στὰ πράγματα. Κι ὅταν, λοιπόν, ἔρθει αὐτὴ ἡ μέρα, ποὺ θὰ ἔρθει (δὲ ξέρω ἂν θὰ ἔρθει στὶς ἡμέρες μου) καὶ ξέρετε, τότε; Ἡ λειτουργία θὰ γίνει ὅπως ἤτανε τότε, στοὺς πρώτους αἰῶνες, μέχρι τὸν 8ο, 9ο, 10ο αἰώνα ποὺ λέγαμε «τὰς θύρας τὰς θύρας ἐν σοφία προσχωμεν». Καὶ θὰ κοιτάζει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, ἂν εἶναι ὀρθόδοξος, νὰ τὸν παίρνει καὶ νὰ τοῦ λέει «Σᾶς παρακαλῶ πολύ, βγέστε τώρα ἔξω (οἱ κατηχούμενοι, οἱ μετανοοῦντες) γιὰ νὰ κάνουμε τὸ μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας». Καὶ θὰ κοινωνοῦμε ὅλοι, θὰ ἐξομολογούμεθα ὅλοι, κ.τ.λ.. Ἔχουμε ἕνα δρόμο ἀκόμα, λοιπόν. Κάποιοι, ἡ «μαγιὰ» ποὺ λέει ὁ Μακρυγιάννης, θὰ μείνουν καὶ θὰ φτάσει σ’ αὐτὸ τὸ σημεῖο. Ἄρα, χωρὶς φανατισμοὺς καὶ χωρὶς ἀπολυτότητες.

Δὲ λέω γιὰ σᾶς. Ἀλλά, ξέρετε, ὅταν αὐτὸ ποὺ κυριαρχεῖ μέσα μᾶς λόγω ἀγανακτήσεως, πολλὲς φορές, ἡ ἔκρηξη ὀργῆς, κ.τ.λ., ἀντὶ νὰ ὀργιζόμεθα ἂς προσευχηθοῦμε. Ποιὸς προσεύχεται; Οἱ φωνὲς ἀκούγονται, ἡ προσευχὴ δὲν ἀκούγεται! Ἀκούγεται ἀπὸ τὸ Θεό. Ποιὸς τὴ λαμβάνει ὑπ’ ὄψη τὴν προσευχή; Νὰ κάτσετε ἐκεῖ καὶ νὰ λέτε «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησε τὸν πάπα-Γώργη...». Τότε θὰ μὲ βοηθήσετε. Ἂν ἔρθετε ἐπειδὴ κάνω κάτι γιὰ νὰ μὲ πεῖτε «μασκαρά», «ἀπατεώνα», «τί κάνεις ἐκεῖ», θὰ μὲ κάνετε χειρότερο. Καὶ τὸ ἔγκλημα θὰ εἶναι δικό σας. Ἀφῆστε τά, λοιπόν, στὸ Θεὸ νὰ τὰ ἀκούσει γιὰ νὰ μοῦ ρίξει κεραυνοὺς ἀγάπης, κεραυνοὺς Χάριτος! Ὄχι σὰν τὸ Δία νὰ μὲ καταστρέψει. Νὰ μοῦ ρίξει ἀτομικὴ βόμβα τῆς ἀγάπης Του! Νὰ μπῶ μέσα στὴν ἀγάπη, νὰ κολυμπήσω καὶ νὰ νοιώσω ἀναγεννημένος. Δὲν εἶναι εἰκόνες αὐτές, εἶναι πραγματικότητα.

Σ’ αὐτὸ τὸν Δεσπότη, λοιπόν, ποὺ ἐνεργεῖ μὲ πονηρὸ τρόπο, θὰ τοῦ λέμε πρῶτον «οὐκ ἔξεστι σοὶ» (Μάρκ. ς΄/6, 18), «δὲν ἔχεις δίκιο» καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη θὰ λέμε «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησον τὸν δοῦλο σου», τὸν Ἐπίσκοπο. Εἶναι θέμα Θεοῦ, λοιπόν. Ὄχι δικό μας. Κι ἂν ἔχουμε καὶ Σύνοδο εἶναι θέμα Συνόδου.

Ἑτοιμάζεται ὁ Μακαριώτατος νὰ πάει στὸν Πάπα. Θέλει ἀναγνώριση ἀπὸ τὸν Πάπα! Μὰ δὲν καταλαβαίνουμε; Ὁ Πάπας εἶναι κράτος, τὸ συμφέρον τοῦ ζητᾶ. Δίνει ἕνα ποτήρι νερὸ γιὰ νὰ πάρει αἷμα, αὐτὸ τὸ ξαναλέω. Καὶ τί κάνουν τώρα; Αὐτὸ τὸ ἔζησα γιατί ὁ Θεὸς ἀγαπάει τὸν κλέφτη, κ.τ.λ.. Μὲ πῆρε ἕνας εὐσεβέστατος κληρικὸς ἀπὸ τὴν Κρήτη (Κρητικὸς μὲ τὰ ὅλα του ἀλλὰ ὀρθόδοξος, γιατί πολλοὶ Κρητικοὶ δὲν εἶναι ὀρθόδοξοι) καὶ μοῦ λέει «Πάπα-Γιώργη, ἔχω ἕνα πνευματικὸ παιδί, ποὺ καμιὰ φορᾶ ἔρχεται καὶ στὸν Ἅγιο Ἀντύπα (δὲν τὸ γνωρίζω τὸ παιδί). Στὸ οἰκοτροφεῖο τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας τοὺς εἶπε ὁ διευθυντὴς ὅτι ὅλοι μαζὶ θὰ πᾶνε ἐκδρομὴ στὴ Ρώμη καὶ στὸ Βατικανό. Καὶ τοὺς δίδασκε, πῶς θὰ γονατίσουν γιὰ νὰ φιλήσουν τὸ χέρι τοῦ Πάπα, γιὰ νὰ τὸν ἀναγνωρίσουν, δηλαδή, ὡς Ἐπίσκοπό της ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ». Καὶ τοῦτο τὸ παιδί, λοιπόν, σηκώθηκε καὶ λέει «Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ πᾶμε. Ὁ Πάπας εἶναι αἱρετικός». Λένε αὐτοὶ «Μὴν ἀκοῦτε τί σᾶς λένε κάποιοι θεολόγοι,» (ἐμένα ἐννοοῦσε καὶ τὸν Ζήση καὶ δὲν εἴμαστε μόνο ἐμεῖς, εὐτυχῶς) «διότι ὁ Πάπας εἶναι σχίσμα». Τοὺς παλαιοημερολογίτες τοὺς ἀπορρίπτουμε ὡς αἱρετικοὺς καὶ τὸν Πάπα ὡς σχισματικό. Κι ἑπομένως εἶναι ἀδερφός μας, εἶναι «δίπλα μας»! Καὶ τοῦ λένε τὰ παιδιὰ «Ὄχι, ἐμεῖς δὲν θέλουμε νὰ πᾶμε». Ἔγινε ὁλόκληρη φασαρία. Τὸ ἀπέφυγαν αὐτό. Ἀλλὰ θὰ γίνει ἀργότερα.

 Ἀπὸ κάθε μητρόπολη, ἀπὸ τὴν Ἀθήνα καὶ τὶς ἄλλες μητροπόλεις κάθε χρόνο, κατὰ διαστήματα, τοὺς παίρνουνε μὲ τὴ βία, κατὰ κάποιο τρόπο, γιατί ὁ ἄλλος σκέφτεται τὸ μισθό του. Καὶ διαλέγουν καὶ παίρνουν κάποια ἄτομα, παπάδες καὶ πᾶνε στὸ Βατικανὸ καὶ φιλοῦν τὰ πόδια καὶ τὰ χέρια τοῦ Πάπα. Δημιουργεῖται, δηλαδή, κίνηση Οὐνίας ὅπως ἔγινε μετὰ τὸ 1439. Τότε ἀρχίζει στὴ πράξη ἡ Οὐνία. Αὐτὸ κάνουν καὶ σήμερα ἀπὸ Θεσσαλονίκη, Ἀθήνα καὶ ἄλλες μητροπόλεις. Καὶ σὲ λίγο, σὲ λίγα χρόνια, δὲν θὰ ὑπάρχει κληρικὸς ποὺ δὲν θὰ ?χεῖ πάει νὰ προσκυνήσει τὸν Πάπα καὶ νὰ ἀναγνωρίσει τὸν Πάπα ὄχι μόνον ὡς Ἐπίσκοπό της ἐκκλησίας ἀλλὰ καὶ ὡς κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν λέει τὸ Πατριαρχεῖο «ἡ Παλαιὰ Ρώμη», ἡ «Νέα Ρώμη» καὶ ἄρα «ἡ Πρεσβυτέρα Ρώμη», σέβομαι προσωπικὰ τὸν βαθμό. Ἅμα γίνει ὀρθόδοξος ὁ Πάπας τότε θὰ τοῦ φιλήσω κι ἐγὼ τὰ πόδια. Καὶ θὰ πῶ «δόξα σοὶ Κύριε, δόξα σοί»!

Ἀλλὰ αὐτὸ τὸ τραγελαφικὸ σύστημα, τὸ σατανικὸ καθεστὼς ποὺ λέγεται Κράτος τοῦ Βατικανοῦ ποὺ δὲν εἶναι ἐκκλησία, ὅπως ἔλεγε ὁ «βλάχος» ὁ Σεραφεὶμ (εἶχε κι ἐκεῖνος τὰ δικά του. Ἀπ’ ὅσα λένε ἄλλα εἶναι ἀληθινὰ καὶ ἄλλα ψεύτικα). Ἔλεγε «Ρὲ παιδιά,» (στὰ βλάχικα, Θεσσαλὸς ἦταν) «εἶναι ἐκκλησία τὸ Βατικανό;». καὶ λέγαμε «Ὄχι Μακαριώτατε». «Εἶπα κι ἐγώ!», ἀπαντοῦσε. Μᾶς τὸ ‘λέγε κάθε φορά ποὺ ἔβλεπε θεολόγο, γιὰ νὰ τὸ ἐμπεδώσουμε. Τὸ ἔλεγε ὁ Σεραφείμ. Τώρα πᾶμε ὅλοι καὶ φιλοῦμε τὸν Πάπα! Προσέξτε: ἂν ἔβλεπα τὸν Πάπα ὡς γέροντα (εἶναι 79-80 ἐτῶν) μὲ πολιτικά, χωρὶς νὰ ξέρω ποιὸς εἶναι καὶ ἔβλεπα πὼς εἶχε κάποιο πρόβλημα, θὰ πάω νὰ τὸν στηρίξω καὶ νὰ τοῦ πῶ «Παπποῦ, ἔλα νὰ σὲ βοηθήσω». Ἂν εἶμαι ἐγὼ καθισμένος, νὰ τοῦ δώσω τὴ θέση μου. Αὐτὴ τὴ στιγμὴ δὲν εἶναι ἕνας παππούς, ἕνας ἄνθρωπος ποὺ ἔχει ἀνάγκη καὶ ζητάει βοήθεια ἀπὸ τὸν συνάνθρωπό του, ἀλλὰ εἶναι ἐκπρόσωπος τοῦ Σατανᾶ, πραγματικά, διότι εἶναι ἡ καταστροφὴ τοῦ Χριστιανισμοῦ! Δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι κράτος, ὁ Χριστιανισμός, νὰ ἔχει πρωτεῖα ἐξουσίας, ἀλάθητα κ.τ.λ.. Αὐτὸ εἶναι κατάργηση τῆς πατερικῆς καὶ ἀποστολικῆς ἐκκλησιολογίας! Αὐτὸ εἶναι τὸ θέμα! Εἶναι ἄλλη ἐκκλησία, «χριστιανισμὸς ἄλλου εἴδους», ποὺ πολὺ ὡραία λέει ὁ Γιανναρᾶς. Τί σχέση ἔχει μὲ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ αὐτὸ ποῦ λέμε Βατικανό; Ὁ παπικὸς ὁ ἄνθρωπος δὲν μοῦ φταίει. Ἂν πεινάει θὰ τοῦ δώσω νὰ φάει. Ἂν κρυώνει θὰ τὸν ντύσω. Ἄλλο τὸ ἕνα κι ἄλλο τὸ ἄλλο. Δὲν εἶναι θέμα μίσους ἢ ἀγάπης. Εἶναι θέμα Σωτηρίας. Γιατί ὅταν ὁ παπικὸς δὲν παίρνει Χάρη ἐνῶ ὁ παπισμὸς κλείνει μὲ μαντάλους τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, τὶς πόρτες πρὸς τὴ Χάρη τότε γίνεται ἀνατροπὴ τῶν πάντων. Πραγματικὰ εἶναι ἀνατροπὴ κάθε πράγματος ποὺ ἔχει σχέση μὲ τὸν Χριστιανισμό.

 Πηγή: Ἀπόσπασμα ἀπὸ ὁμιλία τοῦ π. Γ.Δ. Μεταλληνού, κοσμήτορα τῆς Θεολ. σχολῆς τοῦ Πανεπ Ἀθηνῶν, στὴν Ἐκκλησία τοῦ Ἄγ. Ἀντύπα, στὸ Γουδί, στὶς 09-02-06.

ΤΑ ΠΑΠΙΚΑ & «ΟΡΘΟΔΟΞΑ» ΣΥΓΧΩΡΟΧΑΡΤΙΑ

          Ἡ παρουσία «Συχωροχαρτιῶν» στὴν Ἀνατολὴ δὲν εἶναι τίποτα ἄλλο, παρὰ μία ἀκόμη ἐπιρροὴ τῆς αἱρετικῆς δύσης στὸν ἑλληνικὸ χῶρο, ὄχι ὅμως ἀσφαλῶς στὸ ἐπίσημο Ὀρθόδοξο δόγμα, ἀλλὰ σὲ ὁρισμένες παλαιὲς πρακτικὲς ποὺ δὲν ἔλαβαν ἀνάλογο μέγεθος, ὅπως στὴν Δύση. Τὸ φαινόμενο δὲν πρέπει νὰ ἐκπλήσσει ἀφοῦ ἀκόμη καὶ σήμερα (2006) προτεσταντικὲς ἰδέες πολλὲς φορὲς ἀναμειγνύονται σὲ διδασκαλίες ἀκόμη καὶ ἐπιφανῶν ἀνδρῶν τῆς Ὀρθοδοξίας, ὡς ἀπόρροια τῆς ἐνασχόλησής τους μὲ πολλὰ θεολογικὰ βιβλία τῆς Δύσεως. Τὰ λεγόμενα ἀναθέματα τῆς Κυριακῆς της Ὀρθοδοξίας (Βλέπε εἰδικὰ ἀνάθεμα Γ΄) τέτοιους κινδύνους καταδεικνύουν.

Σχετικὰ μὲ τὰ λεγόμενα «ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΣΥΓΧΩΡΟΧΑΡΤΙΑ»

Ἐρώτηση: Θὰ ἤθελα νὰ μᾶς μιλήσετε γιὰ τὸ κατὰ πόσο ἰσχύει ὅτι ὑπάρχουν «Συγχωροχάρτια» στὴν Ὀρθοδοξία. Τὸ ἄκουσα στὸ μάθημα τῆς «Νεοελληνικῆς Ἱστορίας» τῆς σχολῆς μου καὶ μοῦ δημιούργησε ἀμφιβολίες. Δὲν γνώριζα ὅτι ὑπῆρχαν αὐτὰ στὴν Ὀρθοδοξία!

Ἀπάντηση: Τὸ θέμα αὐτὸ εἶναι στὰ χωράφια μου καὶ γι’ αὐτὸ θὰ μιλήσω μὲ εὐκολία. Διαφορετικὰ θὰ τὸ μελετοῦσα περισσότερο.

Ὁ μακαρίτης ὁ Φίλιππος Ἡλιοῦ, ὁ γιὸς τοῦ πολιτικοῦ του Ἡλιοῦ, Ἠλία Ἡλιοῦ ποὺ πέθανε ἀπὸ καρκίνο πρὶν ἀπὸ μερικὰ χρόνια, ἦταν ἕνας ἱστορικὸς ὁλκῆς. Ἕνα μυαλὸ θαυμάσιο, μία κατάρτιση ὑπέροχη καὶ παρ’ ὅλο ποὺ δὲν συμφωνούσαμε σὲ κάποια θέματα τρέφαμε ἀμοιβαῖα ἐκτίμηση. Πολλὲς φορὲς συζητήσαμε, πολλὲς φορὲς κοντραριστήκαμε, πολλὲς φορὲς συμφωνήσαμε.

Ὁ Φ. Ἡλιοῦ ἔγραψε μία μελέτη στὰ Ἱστορικά, ἕνα ἐπιστημονικὸ ἱστορικὸ περιοδικό, περὶ τῶν Συγχωροχαρτίων. Διότι πραγματικὰ ὑπάρχουν Συγχωροχάρτια ὡς κείμενα καὶ στὴν Ἀνατολή, στὴν Ὀρθόδοξη Ἀνατολή. Ἀλλὰ ὅπως ξέρετε, ἡ χειρότερη ἄρνηση καὶ καταπάτηση τῆς ἀλήθειας, εἶναι ἡ θεώρηση τῆς μίας πλευρᾶς. Γιὰ νὰ δεῖς τὴν ἀλήθεια πρέπει νὰ ἔχεις ὅλες τὶς πλευρές. «Audietor et altera pars» ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι Λατίνοι: «πρέπει νὰ ἀκουστεῖ καὶ ἡ ἄλλη πλευρά».

Αὐτὸ ποὺ δίνει στὰ ἱστορικὰ σὲ δύο συνέχειες μάλιστα (τὸ ‘χῶ φάει τὸ κείμενο γι’ αὐτὸ τὰ λέω ἔτσι) ὁ Ἡλιοῦ ἦταν ἡ μία πλευρά. Τοῦ ἔκαμα κριτικὴ μετὰ καὶ μὲ τὸν Γιανναρὰ εἴχαμε μία ἐκπομπὴ στὴν ΕΡΤ-1. Συζητήσαμε μία ὥρα τὸ θέμα, τότε. Ἀλλὰ ὁ Γιανναρᾶς μου εἶπε «Αὐτὰ ξεχνιῶνται. Κάτσε καὶ γράψε ἕνα κείμενο».Κι ἔγραψα ἕνα κείμενο. Τὸ ὁποῖο βέβαια, καὶ ὁ Ἡλιοῦ ὁ μακαρίτης, τὸ δέχτηκε ὡς τὴν «ἄλλη ὄψη». Καὶ τοῦ εἶπα πὼς ναί, ὅτι καὶ οἱ δύο ὄψεις λένε τὴν ἀλήθεια.

Δημιουργήθηκε, λοιπόν, ἕνα θέμα στὴν Ἀνατολὴ ἐν σχέσει μὲ τὰ Συγχωροχάρτια. Γιὰ νὰ μποῦμε στὴν οὐσία: τί εἶναι τὰ Συγχωροχάρτια;

Στὴν περίοδο τοῦ Μεσαίωνα διαμορφώθηκε στὸν Παπισμὸ μία θεωρία καθαρὰ «μπακαλίστικη». Ἔλεγε ὅτι «Γιὰ νὰ σωθεῖ ἕνας Ἅγιος, ἀρχίζοντας ἀπὸ τὴν Παναγία σ’ ὅλους τους Ἁγίους, κάνει ἕναν ἀριθμὸ καλῶν χριστιανικῶν πράξεων... Αὐτὰ ὅλα εἶναι προσκοπικά, ἐπικράτησαν στὸν Προσκοπισμὸ καὶ δὲν ἔχουν σχέση μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση. Πόσες πράξεις ἔκαμε ὁ Ληστής, εἰς τὸ σταυρό; Γι’ αὐτὸ ἀνατρέπονται τὰ μαθηματικά του κόσμου μὲ ἕνα νέο «Ἀπειροστικὸ Λογισμὸ» τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας. Λέει, ὁ Χρυσόστομος, ὅτι ὁ Θεὸς δέχεται «τὸν τῆς πρώτης ἕως καὶ τὸν τῆς ἐντεκάτης» καὶ τὸν ἀμείβει μὲ τὸν ἴδιο τρόπο! Ἔρχεται κι ὁ Παναγιωτόπουλος ὁ φίλος μου, «φίλος» ὡς δημοσιογράφος, τώρα δὲν ἔχω καμιὰ σχέση ποὺ εἶναι πολιτικός, καὶ σοὺ λέει: «Μὰ εἶναι δυνατὸν ὁ ἕνας μία ὥρα καὶ ὁ ἄλλος δώδεκα καὶ νὰ παίρνουνε τὰ ἴδια χρήματα;». Γιὰ τὸ Θεὸ εἶναι δυνατό, γιατί ἔφτασε ἐκεῖ ποὺ πρέπει νὰ φτάσει. Εἶναι θέμα ποῦ φτάνεις, πῶς γεμίζει ἡ καρδιά σου ἀπὸ κάτι. Ὁ ἕνας ἔχει μία κάνουλα ποὺ δέχεται τὴ Χάρη κι ὁ ἄλλος σταγόνα-σταγόνα. Ἔτσι δὲν γεμίζει ποτέ! Ἄλλα μαθηματικά...

Ἔτσι, λέγανε ὅτι οἱ Ἅγιοι ἔχουνε πολλὰ ἔργα ποὺ ξεπερνοῦν ὅσα χρειάζονται γιὰ νὰ σωθοῦν. Ἄρα ὑπάρχουν «ὑπέρτατα ἔργα» ἢ «πλεόνασμα ἔργων». «Supererogatoria» λέγονται στὰ λατινικά. Αὐτὰ τὰ ἔργα, λοιπόν, τὰ βάζει ὁ Παπισμός, ὁ Πάπας, σὲ ἕνα ταμεῖο, τὸ «ταμεῖο ἀγαθῶν ἔργων». Καὶ λέει, π.χ.: «Στὸν πάπα-Γιώργη τί τοῦ λείπουν; 344,5 ἔργα». Παίρνει ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀντύπα καὶ μοῦ τὰ δίνει... Ἔτσι παίρνει ἀπὸ τὰ ἔργα αὐτά, τὰ δίνει σὲ μένα καὶ ἀπὸ τὰ «πλεονάζοντα ἔργα» τῶν Ἁγίων λαμβάνουμε κι ἐμεῖς γιὰ νὰ σωθοῦμε. Ἀλλὰ λέει τὸ ἑξῆς: «Ὅταν ἡ ψυχή, στὸν ἄλλο κόσμο, ἀκούσει τὸν ἦχο τοῦ χρήματος («ντᾶν-ντᾶν-ντᾶν», τὶς λίρες), λυτρώνεται ἡ ψυχή». Γιατί, λέει, «Γιὰ μένα πληρώνουν». Καταλαβαίνετε γιατί εἶναι καθαρὰ μπακαλίστικη ὅπως εἶναι καὶ ἡ «θεωρία τῆς ἱκανοποιήσεως», ὅτι ὁ Θεὸς Λόγος σαρκώθηκε γιὰ νὰ πάρει ἱκανοποίηση, ὅπως στὸ ἰπποτικὸ δίκαιο: «Θὰ σᾶς σφάξω ὅλους! Ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν μπορῶ νὰ σᾶς σφάξω (ἀλλὰ καὶ νὰ σᾶς σφάξω τί θὰ βγάλετε;), σταυρώνομαι Ἐγὼ γιὰ νὰ ἱκανοποιήσω τὸν Θεὸ Πατέρα». Εἶναι, καθαρά, τὸ ἰπποτικὸ δίκαιο ποὺ προβάλλεται στὸ Θεό.

Αὐτὸ εἶναι τὸ πνεῦμα τοῦ Παπισμοῦ καὶ τῶν Προτεσταντισμῶν ποὺ δὲν ἔσβησε. Ὅποτε βρήκανε τὶς λεγόμενες «Indulgentie». Εἶναι οἱ «ἀφέσεις». Ἀγόραζε ὁ κόσμος, αὐτὸ ποὺ ἐμεῖς λέμε Συγχωροχάρτι, σὰν «μετοχὲς Παραδείσου», ἀγοράζανε Παράδεισο. Κι ἔλεγε, π.χ. 500 σκοῦδα, 50 λίρες καὶ παίρνεις διαμέρισμα στὸ Παράδεισο, τρίτη ὁδὸ ἀριστερά... Αὐτὰ φαίνονται κωμικὰ ἀλλὰ εἶναι ἡ οὐσία! Ὅποτε ἄρχισαν νὰ μαζεύουν χρήματα στὴ Ρώμη γιὰ νὰ κτίσουν, νὰ ἐπεκτείνουν τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγίου Πέτρου καὶ γιὰ νὰ κάνουν κι ἄλλα, βέβαια... Κάπου πρέπει νὰ πᾶνε τὰ χρήματα, νὰ δικαιολογηθοῦν. Καὶ σήμερα γίνονται ἀπάτες καὶ σὲ μᾶς γιὰ «νὰ κτιστεῖ ὁ Ναός». Ἔλεγε ὁ μακαρίτης ὁ Κοντόπουλος σὲ ἕνα ἔργο του ποὺ εἶδα στὴ τηλεόραση: «Ἀποπερατοῦται, ἀποπερατοῦται ὁ Ναὸς καὶ ἀποπερατωμὸ δὲν ἔχει!». Θεὸς σχωρέσ’ τὸν. Ἦταν ὡραιότατο ἔργο, ἀρκετὰ καυστικὸ κατὰ τῆς Ἐκκλησίας ἀλλὰ γιὰ πολλοὺς ἄξιζε.Ὅποτε... πουλοῦσαν ἀβέρτα Συγχωροχάρτια! Τώρα, νὰ δοῦμε καὶ τοὺς Ἕλληνες σὲ ἕνα σύντομο ἀνέκδοτο ποὺ συνδέεται καὶ δὲν ξέρω ἂν εἶναι ἱστορία ἢ ἁπλῶς ἀνέκδοτο.

Ἐκεῖνος ποὺ μοίραζε τὰ Συγχωροχάρτια στὴ Δύση, ἀρχὲς τοῦ 16ου αἰῶνος, περίπου 1510-1515, ἦταν ἕνας Ἰωάννης Tezel (Τέτσελος), ὁ ὁποῖος πήγαινε ἀπὸ πόλη σὲ πόλη καὶ πουλοῦσε Συγχωροχάρτια. Οἱ Γερμανοί, κακὰ τὰ ψέματα, δὲν μποροῦν νὰ τὰ χωνέψουν κάτι τέτοια. Σ’ αὐτὸ ἐγὼ τοὺς ἀγαπῶ. Εἶναι ἐπιστημονικὰ μυαλά, Ἀρχαῖοι Ἕλληνες στὸ πνεῦμα -ἄλλο τί κάνουν στὴ πολιτική τους! Ἐφθάρησαν, ὅμως, κι αὐτοί. Ξέρετε γιατί; Ἐπειδὴ οἱ ἐργάτες οἱ δικοί μας τοὺς ἔμαθαν νὰ βγαίνουν «ἐλεύθεροι ἰατροῦ». Δὲν τὰ ’ ξεραν αὐτὰ οἱ Γερμανοί, ἐμεῖς τοὺς τὰ μάθαμε, οἱ Ἕλληνες! «Μὲ πονεῖ ἡ μέση μου»: «δέκα μέρες ἔξω ἀπὸ τὸ ἐργοστάσιο»...! Καὶ τὸ κάνουν καὶ οἱ Γερμανοί! Καὶ μετὰ ποὺ εἴδανε ποὺ πᾶν... καὶ εἶπαν «Ποῦ πάτε ρὲ παιδιά; Θὰ ἀδειάσουν τὰ ἐργοστάσια...».

Λένε ὅτι ἕνας Κεφαλλονίτης καπετάνιος (οἱ Κεφαλλονίτες εἶναι μόνιμα ἔμποροι, καπεταναῖοι καὶ συγκεντρώνουν πολλὰ χρήματα) βρέθηκε σὲ μία πόλη πού, κατὰ σύμπτωση, ὁ Τέτσελ πουλοῦσε Συγχωροχάρτια. Δὲν ἤξερε Γερμανικά. Ρωτάει κάποιον, ἐνῶ ἦταν ἀνεβασμένος σὲ κάποιο ὕψωμα ὁ Τέτσελ:

-«Τί λέει αὐτὸς ἐκεῖ πέρα, πατριώτη;»

-«Πουλάει Παράδεισο. Ὅποιος πληρώσει ἐξασφαλίζει μία θέση στὸ Παράδεισο»

Ὅποτε σκέφτηκε ὁ Κεφαλλονίτης, εἶδε καὶ τὸ πουγκί του ποὺ εἶχε. Πάει κοντὰ καὶ λέει τοῦ Τέτσελ, μὲ τὸν διερμηνέα:

-«Ὁ Παράδεισος ποιανοὺ εἶναι;»

-«Τοῦ Πάπα. Καὶ πουλάει Παράδεισο»

-«Ἡ Κόλαση ποιανοὺ εἶναι;». Λέει:

-«...Δὲν ξέρω τί νὰ σοὺ πῶ... ἀλλὰ κι αὐτὴ τοῦ Πάπα εἶναι»

-«Μοῦ πουλεῖς ἐμένα τὴν Κόλαση;»

-«Πόσο δίνεις;»

-«Δέκα χιλιάδες δουκάτα»... τεράστιο ποσό...!

-«Πάρ’ το».

Καὶ μὲ δέκα χιλιάδες δουκάτα ἀγοράζει τὴν Κόλαση. Ὅποτε πρὶν προφάσει ὁ Τέτσελ νὰ συνεχίσει τὰ Συγχωροχάρτια ἀνεβαίνει σὲ ἕνα ἄλλο βραχάκι ὁ Κεφαλλονίτης καὶ λέει: «Παιδιά, σὲ μισῆ τιμὴ πληρώνετε καὶ δὲν πάτε στὴν Κόλαση. Εἶναι δική μου ἡ Κόλαση!».

Αὐτὸ τὸ ἀνέκδοτο τὸ κεφαλληνιακὸ δείχνει ὅτι πράγματι καὶ οἱ ἴδιοι τὸ γελοῦσαν ἀλλὰ καὶ οἱ ἄλλοι. Κι ὅμως, ἀκόμη μέχρι σήμερα ὑπάρχουν οἱ «Indulgencies». Τὰ ἔργα τῶν Ἁγίων, τὰ «Supererogatoria», τὰ ὑπέρτατα ἔργα καὶ δεύτερον, ἡ ἀγορὰ ἀξιομισθιῶν τῶν Ἁγίων.

Στὴν Ἀνατολὴ δημιουργήθηκε τὸ θέμα, γιατί οἱ Παπικοὶ ἤτανε δίπλα μας συνεχῶς (ἐδῶ εἶναι ἡ οὐσία τῆς ἀπάντησης). Καὶ ἔλεγαν οἱ ἁπλοὶ ἄνθρωποι «Πῶς ὁ Πάπας συγχωρεῖ ἁμαρτίες καὶ μπάζει στὸν Παράδεισο;». Αὐτὰ τὰ ἔλεγε ὁ ἁπλὸς ἄνθρωπος, ὁ ἀθεολόγητος ποὺ μπορεῖ νὰ πάει στὸν Παράδεισο ἐπειδὴ δὲν ξέρει ἄλλα πράγματα. Ἀλλὰ δὲν ἤξερε νὰ ἐκτιμήσει. Ὅποτε ἡ Σύνοδος τοῦ 1722, στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ στὰ Ἱεροσόλυμα, μιλεῖ γιὰ τὴν δυνατότητα καὶ τῆς ἡμετέρας Ἐκκλησίας «νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες». Δὲν λέει ἡ Σύνοδος γιὰ «Συγχωροχάρτια». Ὅλα αὐτὰ τὰ κείμενα ὑπάρχουν στὸ ἔργο «Τὰ δογματικὰ καὶ συμβολικὰ μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας» τοῦ Ι. Καρμίρη. Κι ἀρχίζουν νὰ κυκλοφοροῦν στὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων καὶ στὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως κείμενα-συγχωροχάρτια, δηλαδὴ δὲν γράφει «Συγχωροχάρτι», ἀλλὰ «Ψυχοχάρτι». Ἔδινε τὸ ὄνομα, ἔδινε καὶ τὰ χρήματα, σὰ νὰ κάνει ἕνα Τρισάγιο. Ὅποτε ἀρχίσαμε νὰ χρησιμοποιοῦμε κι ἐμεῖς κείμενα, χαρτιά, τὰ ὁποῖα εἶχαν τὸ ὕφος τοῦ Συγχωροχαρτίου. Αὐτὰ ὅλα τὰ μάζεψε, ὅσα βρῆκε, ὁ Ἡλιοῦ -Θεὸς σχωρέσ’ τὸν- καὶ καλὰ ἔκανε καὶ τὰ δημοσίευσε. Τὸ ἐπιχείρημα τὸ ὁποῖο ἀνέτρεψε τὴν θέση ὅτι εἴχαμε Συγχωροχάρτια, εἶναι ὅτι δὲν εἶναι ἐπίσημη διδασκαλία τῆς (Ὀρθοδόξου) Ἐκκλησίας. Ἀλλὰ ἐπειδὴ τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων ἦταν πάντα ἐμπερίστατο: π.χ. ἄλλοι ἤθελαν νὰ πάρουν χρήματα ἐπειδὴ τοὺς ἔλειπαν. Ὅλα εἶναι μέσα ἀκόμη καὶ οἱ ἀπάτες. Ἄλλο οἱ Ἅγιοι κι ἄλλο ἐγώ! Ὅποτε ἄρχισε ἡ ἔννοια τῆς «συγχωρήσεως» τῶν ἁμαρτιῶν μὲ αὐτὸ τὸ τρόπο. Δηλαδή, ἔγραφες τὸ ὄνομα, τὸ ἔδινες κάπου κι αὐτὸ διαβαζόταν στὴ λειτουργία, ὅπως παίρνετε σήμερα τὰ ψυχοχάρτια. Ἀλλὰ δὲν εἶναι Συγχωροχάρτια. Ἡ παπικὴ θεολογία, τὸ παπικὸ ὑπόβαθρο ποὺ σχετίζεται μὲ τὰ Συγχωροχάρτια δὲν ὑπάρχει σέ μας. Ἁπλούστατα ἀπαντοῦν στὸν λαό, ὅτι «Κι ἐμεῖς συγχωροῦμε» καὶ βγάλανε αὐτὰ τὰ κείμενα ποὺ εἶναι σὰν Συγχωροχάρτια, «οἰωνεὶ Συγχωροχάρτια». Καὶ στὴν οὐσία ἐμεῖς τὰ λέμε «Ψυχοχάρτια», ποὺ μέχρι σήμερα παίρνετε μαζὶ μὲ τὸ πρόσφορο τὰ ὀνόματα.

Προσέξτε τώρα. Ἡ ἀπάντηση στὸν μακαρίτη τὸν Ἡλιοῦ ποὺ ἐπίσημα γραπτῶς τὴν ἔδωσα, ἦταν ἡ ἑξῆς. Κάθισα καὶ μελέτησα τὸν ἕβδομο τόμο τῆς ἐννεάτομης Δογματικῆς της Παπικῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ἦταν δύο συγγραφεῖς καθηγητὲς πανεπιστημίου. Ὁ ἕνας ἦταν ὁ Ἄουερ κι ὁ ἄλλος ἦταν ὁ Ράτσινγκερ, ὁ νῦν Πάπας. Καὶ μάλιστα στὸ «Die Sakramente der Kirche», τὸ περὶ μυστηρίων κεφάλαιο τὸ γράφει ὁ Ράτσινγκερ, στὸν ἕβδομο τόμο. Γράφει: «Καὶ στὴν Ἀνατολὴ ἐμφανίστηκαν ἀνάλογα κείμενα ἀλλὰ οὐδεμία σχέση ἔχουν μὲ τὰ λατινικὰ Συγχωροχάρτια».