ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Η Ιερά Μονή Πρέβελης βρίσκεται στα νότια του νομού Ρεθύμνου, δυτικά από τις εκβολές του ποταμού Κουρταλιώτη. Η Μονή, που ιδρύθηκε τον 16ο ή τον 17ο αιώνα, έχει μεγάλη ιστορία και η συμβολή των μοναχών της σε όλους τους αγώνες της Ελλάδας για ανεξαρτησία, είναι σημαντική. Είναι από τις πιο γνωστές και αξιοσέβαστες Μονές της Κρήτης, μέσα σε ένα κατάφυτο και καταπράσινο τοπίο! Σήμερα το μοναστήρι είναι έρημο, αλλά λειτουργεί Μουσείο με αρκετό αρχειακό υλικό, εκκλησιαστικά έγγραφα, άμφια και άλλα. Φυσικά μην αμελήσετε να επισκεφθείτε την ξακουστή και πανέμορφη παραλία της Πρέβελης, όπου φθάνεις με τα πόδια μετά την έξοδο από το μοναστήρι. Το τοπίο μοιάζει τροπικό και σίγουρα είναι μια εξόρμηση που θα σας γεμίσει έκπληξη!

 **************

Η Μονή Κουδουμά βρίσκεται στις νότιες ακτές του νομού Ηρακλείου. Έχει κτιστεί κοντά σε όρμο

και απέχει περίπου 40 μέτρα από τη θάλασσα. Η πρόσβασή της είναι δύσκολη, μιας και πρέπει να κατηφορίσετε με το αυτοκίνητο έναν άγριο χωματόδρομο γεμάτο στροφές. Το τοπίο όμως που θα συναντάτε κατά τη διαδρομή θα σας ανταμείψει! Ο ναός της Μονής είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και το ιερό του βρίσκεται μέσα σε ένα μικρό σπήλαιο. Σπήλαια υπάρχουν γενικά στην περιοχή, όπου εκεί διαμένουν μέχρι και σήμερα αρκετοί μοναχοί. Η μονή στη σημερινή της μορφή χτίστηκε από Κρητικούς μοναχούς λίγο μετά το 1870. Παλαιότερα είχε καταστραφεί από πειρατές και ήταν για αρκετά χρόνια έρημη. Αξίζει να βρεθείτε στη Μονή Κουδουμά όχι μόνο για την ιερότητα του χώρου αλλά και για την πανέμορφη διαδρομή που θα σας κόψει την ανάσα, καθώς και για την πεντακάθαρη βοτσαλωτή παραλία της!

 ***************

 Η Ιερά Μονή Οδηγητρίας βρίσκεται νότια του νομού Ηρακλείου κοντά στο χωριό Σίβας. Χτίστηκε

τον 14ο αιώνα και περιβαλλόταν από τείχος. Σήμερα μπορούμε να δούμε κάποια μέρη τους τείχους όπως την βόρεια πύλη και τον Πύργο του Ξωπατέρα, γενναίος ιερωμένος του οποίου το όνομα είναι συνδεδεμένο με το μοναστήρι. Χειροτονήθηκε στη Μονή, αλλά κάποια στιγμή χρειάστηκε να εγκαταλείψει το μοναστήρι γιατί σκότωσε έναν γενίτσαρο. Η μετέπειτα συμβολή του στην εξόντωση των γενίτσαρων ήταν πολύ σημαντική. Ο ναός του μοναστηριού, που παλαιότερα ήταν μικτό (ανδρικό και γυναικείο), βρισκόταν στο κέντρο και μέσα του σώζονται αγιογραφίες, το τέμπλο κ.ά. Αν τελικά επισκεφθείτε την Μονή Οδηγητρίας, μην παραλείψετε να κολυμπήσετε στην απίστευτη παραλία Μάρτσαλο που βρίσκεται πολύ κοντά ή να περάσετε το Αγιοφάραγγο το οποίο θα σας οδηγήσει σε μια μαγική παραλία, στην οποία το βράδυ μπορείτε να κατασκηνώσετε! Απο την Ιερά μονή οδηγητρίας μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε την παραλία Βαθύ, μια παραλία απαράμηλης ομορφιάς.

*****************

Η Ιερά Μονή Σαββαθιανών βρίσκεται στα ΒΔ του χωριού Ροδιά στο νομό Ηρακλείου. Πρόκειται για

ένα γυναικείο μοναστήρι σε μια καταπράσινη και γραφική κοιλάδα. Η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης του μοναστηριού είναι άγνωστη, ωστόσο σε μία επιγραφή που υπάρχει στη θύρα της μονής αναφέρεται η χρονολογία 1635. Η μονή κατά καιρούς έχει πέσει στα χέρια επίδοξων κατακτητών (πειρατές, Τούρκοι κ.ά.) και έχει υποστεί αρκετές φθορές. Τίποτα όμως δεν μαρτυρεί τις ταλαιπωρίες που έχει περάσει το μοναστήρι, καθώς οι μοναχές περιποιούνται με ευλάβεια τους χώρους. Στον χώρο του μοναστηριού βρίσκονται οι τάφοι αγωνιστών της Κρητικής Επανάστασης και του Ιεροδιάκονου Ευμένιου που έχασε τη ζωή του το 1866 στην επανάσταση. Αξίζει να επισκεφθείτε το μοναστήρι των Σαββαθιανών, να προσκυνήσετε τις εικόνες στο παλιό εκκλησάκι και να κάνετε βόλτα στα δρομάκια της μονής που είναι κατάφυτα.

****************

Η Μονή Τοπλού βρίσκεται περίπου 6 χλμ βόρεια του Παλαίκαστρου στα ΒΑ της Κρήτης. Είναι ένα

από τα πιο σημαντικά μοναστήρια και σίγουρα από τα πιο πλούσια. Έχει χτιστεί σε μια απομονωμένη περιοχή και μοιάζει με κάστρο. Στα πρώτα χρόνια λειτουργίας είχε την ονομασία Παναγία η Ακρωτηριανή επειδή βρίσκεται στο ακρωτήριο Σίδερο. Ονομάστηκε Τοπλού επί Τουρκοκρατίας. Η μορφή που έχει σήμερα είναι από τον 17ο αιώνα και οι αγιογραφίες στους τοίχους της μαρτυρούν ότι υπήρχε από τον 14ο αιώνα. Έχει τετράγωνο σχήμα, σαν φρούριο, και τρεις ορόφους. Σίγουρα είναι ένα από τα πιο επιβλητικά μοναστήρια και ακόμη και σήμερα της ανήκουν αρκετές και μεγάλες εκτάσεις της περιοχής. Η Μονή γιορτάζει στις 26 Σεπτεμβρίου όπου γίνεται πανηγύρι με πολλούς πιστούς και προσκυνητές. Εάν βρεθείτε στην μονή Τοπλού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες μη παραλείψετε να κάνετε μπάνιο στις πανέμορφες παραλίες Ίτανος και Βάι. 

****************

Η Μονή Χρυσοσκαλίτισσας βρίσκεται 76 χλμ Νοτιοδυτικά από τα Χανιά, στο δρόμο για το

περίφημο Ελαφονήσι με τις άσπρες αμμουδιές του. Το μοναστήρι είναι χτισμένο πάνω σε έναν ψηλό βράχο, οπότε θα χρειαστεί να ανηφορίσετε για να προσκυνήσετε. Αξίζει όμως τον κόπο μιας και μόλις φτάσετε θα αντικρίσετε ένα κατάλευκο μοναστήρι με θέα στο Λιβυκό πέλαγος. Η παράδοση λέει ότι το τελευταίο σκαλί από τα 90 που έχει η Μονή ήταν χρυσό, γι' αυτό και ονομάστηκε Μονή Χρυσοσκαλίτισσας. Δυστυχώς δεν είναι γνωστή η χρονολογία ίδρυσής της. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου.

****************

 H Μονή Επανωσήφη ή Απανωσήφη βρίσκεται στο νομό Ηρακλείου περίπου 31 χλμ από την πόλη

στο δρόμο προς Μεταξοχώρι. Είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και πρόκειται για μια από τις πιο πλούσιες μονές της Κρήτης αλλά και την μεγαλύτερη σε αριθμό μοναχών. Στο μοναστήρι σήμερα υπάρχουν πολύτιμα κειμήλια, σταυροί, ευαγγέλια, άμφια και πολλά άλλα! Χτίστηκε από τον μοναχό Παΐσιο αλλά η χρονολογία ίδρυσης είναι άγνωστη. Κατά της διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Μονή Επανωσήφη υπήρξε πολύτιμο πνευματικό κέντρο όπου εκπαιδεύτηκαν πολλοί κληρικοί. Σε μια από τις τελευταίες απογραφές που έχουν γίνει, είχαν καταγραφεί 24 άτομα. Το τοπίο γύρω από τη Μονή και γενικά της γύρω περιοχής είναι αξιοθαύμαστο! Γιορτάζει στις 23 Απριλίου και στις 3 Νοεμβρίου.

****************

Το μοναστήρι της Κεράς της Καρδιώτισσας βρίσκεται στην Κερά Πεδιάδος λίγο πριν το οροπέδιο

Λασιθίου μέσα σε ένα καταπράσινο, γραφικό τοπίο. Η χρονολογία ίδρυσης της Μονής δεν είναι γνωστή. Από παλιά έγγραφα είναι γνωστό ότι άνηκε ως μετόχι στη Μονή Αγκαράθου. Αργότερα ανακαινίστηκε και πήρε την ονομασία της από την πολύ παλιά εικόνα της Παναγίας της Κεράς που υπήρχε εκεί. Την εικόνα αυτή έκλεψε το 1498 ένας Έλληνας έμπορος και την μετέφερε στη Ρώμη. Η εικόνα που υπάρχει σήμερα στη μονή είναι αντίγραφο του 1735 και θεωρείται κι αυτή θαυματουργή. Η επίσκεψη στην Ιερά Μονή της Κεράς Καρδιώτισσας θα σας μείνει αξέχαστη, ειδικά εάν την επισκεφθείτε Άγιες μέρες όπως την Μεγάλη Εβδομάδα ή τα Χριστούγεννα.

****************

H Μονή Αγκαράθου είναι χτισμένη στην επαρχία Πεδιάδος, περίπου 25 χλμ ΝΑ από το Ηράκλειο.

Βρίσκεται σε υψόμετρο 380 μ. σε ένα πετρώδες ύψωμα που εκεί πιθανότατα υπήρχε και η παλιά Μονή. Ο ναός χτίστηκε από την αρχή και τα εγκαίνια έγιναν το 1894, ενώ η ίδρυση της παλιάς Μονής έγινε τον 15ο αιώνα και ήταν ιδιοκτησία της οικογένειας Καλλέργη. Την περίοδο της Ενετοκρατίας υπήρξε σημαντικό πνευματικό κέντρο όπου σπούδασαν επιστήμονες και πνευματικοί άνθρωποι της εποχής. Το όνομά της η Μονή Αγκαράθου το πήρε από τον αγκάραθο, τοπική ονομασία της φασκομηλιάς. Σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε εκεί, ήταν τοποθετημένη κάτω από μια φασκομηλιά. Λέγεται ότι αργότερα οι μοναχοί μπόλιασαν αυτή τη φασκομηλιά με αποτέλεσμα να γίνει δέντρο. Μια όμορφη ροδιά που βρίσκεται στην είσοδο του Ιερού του ναού!

****************

Η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου του Γοργολεήμονος, ή αλλιώς όπως είναι γνωστή Μονή

Γοργολαΐνη, βρίσκεται στο νομό Ηρακλείου κοντά στο χωριό Κάτω Ασίτες. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 480 μ. μέσα σε έναν καταπράσινο χώρο με τεράστιες βελανιδιές, πλατάνια και κυπαρίσσια! Πρόκειται για ένα από τα πιο παλιά και σημαντικά μοναστήρια της Κρήτης, με πλούσια ιστορία και συμβολή. Ως ιδρυτής της αναφέρεται ο αρχιερέας Σιλβέστρος ενώ η παλαιότερη αναφορά που έχει γίνει για το μοναστήρι είναι τον 13ο αιώνα. Αξίζει να επισκεφθείτε τη Μονή και να νιώσετε γαλήνη και ηρεμία μέσα στον ιερό αυτό χώρο και την πλούσια χλωρίδα της περιοχής! Γίνεται μεγάλο πανηγύρι στις 23 Απριλίου ή τη Δευτέρα του Πάσχα.

****************

Η Ιερά Μονή Παλιανής είναι ένα γυναικείο μοναστήρι σε υψόμετρο 280 μ. Είναι ένα από τα

παλαιότερα βυζαντινά μοναστήρια της Κρήτης και βρίσκεται 20 χλμ από το Ηράκλειο δίπλα στο χωρίο Βενεράτο. Το μοναστήρι γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου. Υπάρχουν αναφορές για την Μονή από το 668 (Α' Βυζαντινή περίοδος). Κατά την Τουρκοκρατία υπέστη πολλές καταστροφές, ενώ οι Τούρκοι σκότωσαν όλες τις μοναχές που βρίσκονταν εκεί. Ο ναός που υπάρχει σήμερα εκεί, χτίστηκε το 1826 στη θέση του παλιού. Πρόκειται για μια από τις πιο πολυσύχναστες Μονές της Κρήτης . Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί το μουσείο της Μονής και να θαυμάσει το πολύ παλιό και σημαντικό αρχειακό υλικό που εκθέτεται εκεί.

****************

Η Ιερά Μονή Φανερωμένης βρίσκεται στα ΝΔ του όρμου Παχιά Άμμος, 24 χλμ ανατολικά από τον

Άγιο Νικόλαο και 45 χλμ δυτικά από την Σητεία. Έχει κτιστεί στην άκρη μιας χαράδρας και το Καθολικό του μοναστηριού βρίσκεται μέσα σε ένα σπήλαιο. Εκεί βρέθηκε και η περίφημη εικόνα της Παναγίας (Μαριάμ). Η Μονή εικάζεται ότι χτίστηκε την Β΄ Βυζαντινή περίοδο (961-1204). Το μοναστήρι διαθέτει πολύ παλιές τοιχογραφίες που δυστυχώς έχουν μαυρίσει από φωτιά που έβαλαν οι Τούρκοι.

****************

H Mονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, γνωστή ως Μονή Καψά βρίσκεται σε μια πανέμορφη,

βραχώδη περιοχή με θέα προς το Λιβυκό πέλαγος. Απέχει και από τη Σητεία αλλά και από την Ιεράπετρα 40 χλμ και πολύ κοντά της βρίσκεται η πανέμορφη παραλία του Μακρύ Γιαλού. Η ακριβής χρονολογία ίδρυσης της Μονής είναι άγνωστη, ωστόσο εικάζεται ότι χτίστηκε τον 15ο αιώνα. Το μοναστήρι έγινε γνωστό από έναν "μικροκλέφτη" ο οποίος βρήκε καταφύγιο στη Μονή. Τελικά έγινε μοναχός με το όνομα Ιωσήφ και φήμες λένε ότι έκανε θαύματα, όπως να γιατρεύει αρρώστιες, να περπατάει στη θάλασσα κ.ά. Αυτό ήταν αρκετό για αρχίσει η συρροή των πιστών στη Μονή για θεραπεία σε αρρώστους, και απαραίτητη προϋπόθεση για το γιατρικό ήταν κάποιο δωράκι για τον "γέροντα". Η θέα από το μοναστήρι προς τη θάλασσα είναι υπέροχη και το φαράγγι των Περβολακίων, είναι μόνο κάποια από τα στοιχεία που αξίζει κανείς να δει όταν επισκεφθεί τη Μονή Καψά.

****************

Η Μονή Βροντησίου βρίσκεται στην επαρχία Καινουρίου στο νομό Ηρακλείου (50 χλμ από την

πόλη), ανάμεσα στα χωρία Ζαρός και Βορίζια. Είναι άγνωστο το πότε ιδρύθηκε ενώ η ονομασία της ίσως προήλθε από τον ιδρυτή της μιας και σε παλιό έγγραφο αναφέρονται ιερείς με το όνομα Βροντίσης. Το μοναστήρι έχει υποστεί αρκετές καταστροφές και αλλαγές ανά καιρούς, όπως η κατεδάφιση του φρουρίου και η ανέγερση νέων κτιρίων, όμως παραμένει ένα από τα πιο όμορφα και επιβλητικά μοναστήρια. Η Πεδιάδα της Μεσαράς και το Λιβυκό Πέλαγος από τη μια πλευρά, και τα πανύψηλα βουνά του Ψηλορείτη από την άλλη, χαρίζουν καταπληκτική θέα σε όσους επισκεφθούν τη Μονή Βροντησίου!

****************

Η Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων βρίσκεται στο ακρωτήριο Μελέχα στα Χανιά.

Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά μοναστήρια της Κρήτης και χρονολογείται στα τέλη της Βενετοκρατίας. Η παράδοση λέει ότι η μονή ιδρύθηκε από τους αδελφούς Ιερεμία και Λαυρέντιο Τζαγκαρόλους, πράγμα που επιβεβαιώνουν και αρχειακά έγγραφα του μοναστηριού. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821 οι μοναχοί εγκαταλείπουν το μοναστήρι αλλά δεν προλαβαίνουν να πάρουν ή να κρύψουν πολύτιμα κειμήλια και έγγραφα, τα οποία είτε καίγονται είτε αρπάζονται από τους κατακτητές. Μετά το τέλος της επανάστασης το μοναστήρι ανοικοδομείται και παίρνει τη σημερινή του μορφή. Συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο στη θρησκευτική και οικονομική ανάπτυξη της Κρήτης και κάθε χρόνο το επισκέπτονται πλήθη πιστών.